درس هایی از قرآن - محسن قرائتی - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : درس هایی از قرآن نویسنده : محسن قرائتی جلد : 1 صفحه : 1942

موضوع: صلـوات بر پيامبر

تاريخ پخش: 73/12/05

بسم الله الرّحمن الرّحيم

الحمدلله رب العالمين و صلي الله علي محمد و آل محمد و علي اهل بيته.

امسال ماه رمضان جزء جزء نماز را تفسير كرديم، از مقدمات نماز شروع كرديم. در اين جلسه مي‌خواهيم بحث صلوات داشته باشيم. چون در نماز بحث تشهد مي‌گوئيم اللهم صل علي محمد و آل محمد.

1- صلوات بر پيامبر

راجع به صلوات نكاتي را خدمتتان مي‌گويم اول اينكه آيه صلوات چيه؟ آيه صلوات اين است (إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا) (احزاب /56) خدا و فرشته‌ها صلوات مي‌فرستند بر پيغمبر، ‌اي كساني كه ايمان آورده‌ايد حالا كه خدا و فرشته صلوات مي‌فرستد تو هم صلوات بفرست تو هم سلام كن وقتي خدا سلام مي‌كند تو سلام نمي‌كني؟ از اين آيه يك درس مديريت در مي‌آيد و آن اينكه يك مدير وقتي مي‌خواهد كاري را بخشنامه بكند اول بايد خودش عمل كند بعد بخشنامه كند.
خدا مي‌گويد خودم كه خدا هستم صلوات مي‌فرستم، مدبرات امر و دست اندركاران هستي فرشته‌ها هم صلوات مي‌فرستند، بعد بخشنامه مي‌كند. وقتي مي‌گويي دست‌هايت را بشوي غذا بخور. اول پدر و مادر دستهايشان را بشويند بعد به بچه بگويند دستهايت را بشوي، مدير مدرسه اگر مي‌خواهد كه بچه‌ها بروند نماز بخوانند اول مدير و معلم‌ها بروند صف اول بايستند بعد خود بچه‌ها هم مي‌روند، اما اگر مدير فقط بخشنامه كند بخشنامه‌اش زوري ندارد. از اين آيه اين استفاده را مي‌كنيم كه اگر خواستي كاري را به كسي بدهي بايد اول خودت انجام بدهي.
سيماي صلوات: ما اگر بدانيم كه پيغمبر چقدر زحمت كشيده است. خودمان صلوات مي‌فرستيم. من رفته بودم كره شمالي از موزه جنگ ديدن كردم. تانك و توپ و هواپيماهايي كه ساقط شده چون آمريكا به آنها هم حمله كرده است، در موزه ديدم كه يك تنه درختي گذاشته‌اند و سوخته است. گفتم: اين چيه؟ گفتند: درخت مقدس، با اينكه يك نفر مسلمان هم ندارند از دم كمونيست هستند خدا را هم قبول ندارند، گفتم شما كه خدا را قبول نداريد. مقدس يعني چه؟ گفتند زماني كه بمب خوشه‌اي ريختند سر ما يك ماشين سرباز زير اين درخت بود اين درخت در هنگام بمباران شيميايي بمب‌ها را به خودش جذب كرد درخت زغال شد اما ماشين سربازهاي ما سالم ماندند چون اين درخت فدا شد براي جان ما، ما اين درخت را به آن مي‌گوييم درخت مقدس، خوب اگر درختي سوخت تا مردم نجات پيدا كنند مقدس شد پيغمبر و اهل بيت سوختند تا ما از آتش پرستي. . . پس اگر درخت مقدس شد اولياء خدا مقدس هستند آنها خيلي به گردن ما حق دارند.

2- مقام امامان

امام علي(ع) ضربت خورده است. آخرين سجده هايش خوابش مي‌گيرد در خواب مي‌بيند كه پيغمبر مي‌فرمايد ما منتظر تو هستيم جاي تو در بهشت است، حضرت از خواب بيدار مي‌شود و گريه مي‌كند. مي‌فرمايد پس شيعيان من چي؟ فاطمه زهرا هر شب جمعه تا صبح احياء مي‌گرفت و از سر شب تا صبح به امت پيغمبر و به امت پدرش دعا مي‌كرد. ما اگر بدانيم كه حسين قطعه قطعه شد سر به ني داد و تن به ذلت نداد تا به ما درس بدهد كه اگر شما هم سر به ني داديد ولي تن به ذلت نداديد اشكال ندارد، اينها سوختند. ما بايد بدانيم كه اينها چه كردند، شما اگر بدانيد كه اين چقدر زحمت كشيده قدرش را داريد.

3- اهميت صلوات

روايتي داريم صلوات نور است و باز داريم كه عبادت است. يك حديث داريم كه صلوات ذكر است «ذِكْرُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ عِبَادَةٌ وَ ذِكْرِي عِبَادَةٌ وَ ذِكْرُ عَلِيٍّ عِبَادَةٌ» (مستدرك‌الوسائل، ج 5 ،ص 283) يك حديث ديگر داريم صلوات دعا است يك حديث داريم كه صلوات جزء نماز است «أَنَّ الصَّلَاةَ عَلَى النَّبِيِّ ص مِنْ تَمَامِ الصَّلَاةِ» (من‌لايحضره‌الفقيه، ج2، ص 183) اگر مي‌خواهيد نمازتان تمام و كامل بشود نماز بي صلوات تمام نيست. حديث ديگري داريم كه صلوات وفا است، شما وقتي بر پيغمبر صلوات مي‌فرستيد يعني من به آن ميثاقي كه در عالم بسته‌ام وفادارم.
صلوات سنگيني بار عبادت است. چون روز قيامت براي هر كسي ميزان است. منتهي ميزان هر چيزي به يك چيزي است، ميزان هندوانه كيلو است، ميزان پارچه متر است، هر چيزي يك ميزاني دارد. ميزان انسان چيه؟ (وَنَضَعُ الْمَوَازِينَ الْقِسْطَ) (انبياء /47) روز قيامت ميزان است نه يعني ترازو است و مي‌آيند مي‌كشند. يا عبادتها را مي‌كشند، هر چيزي يك ميزاني دارد ما مثلاً مي‌گوييم كه فلاني آدم ميزاني است. يعني همه كارهايش درست است. ميزان اولياء خدا هستند. در قرآن آياتي داريم كه در روز قيامت ميزان مستقر مي‌شود بعد امام فرمود ميزان ما هستيم.
در زيارت امام علي(ع) هم يكي از جملات اين است(السلام عليك يا ميزان الانسان) علي جان! تو ميزان هستي يعني نماز ما با نماز علي، اخلاق ما اخلاق او، تربيت ما تربيت او، آنوقت چيزي كه در ميزان مؤثر است اين صلوات مي‌تواند اثر داشته باشد روايت داريم بهتر از برده آزاد كردن است.

4- صلوات دعاست

روايت داريم نزديكترين مردم به پيغمبر كساني هستند كه بيشتر به پيغمبر صلوات مي‌فرستند. صلوات خدا با صلوات ما فرق مي‌كند، صلوات خدا كرامت و لطفي است كه به او مي‌كند، صلوات فرشته‌ها رحمت است، صلوات ما دعا است. مثل اينكه شما به يك روحاني كه سلام مي‌كنيد مي‌گويد جزاكم الله خيرا. مردم عادي مي‌گويند: متشكرم! اين سوپر دولوكس‌ها مي‌گويند: مرسي! به هر حال حقيقت همه يكي است، منتهي عبارتهاي آن فرق مي‌كند.
امام عسگري فرمود مي‌دانيد چرا خداوند ابراهيم را گفت خليل الرحمن؟ بخاطر صلواتهايي كه داشت. «مَنْ صَلَّى عَلَى النَّبِيِّ وَ آلِهِ مَرَّةً وَاحِدَةً بِنِيَّةٍ وَ إِخْلَاصٍ مِنْ قَلْبِهِ قَضَى اللَّهُ لَهُ مِائَةَ حَاجَةٍ» (بحارالانوار،ج91،ص70)حديث داريم اگر كسي صادقانه صلوات بفرستد، خدا حاجت او را برآورده مي‌كند. اتفاقاً به ما گفته‌اند اگر مي‌خواهيد حاجتتان برآورده بشود قبل از دعا يك صلوات بفرستيد بعد دعا كنيد بعد از دعا هم يك صلوات بفرستيد. با احترام اينكه اينطرف و آنطرف دعاي شما صلوات است. دعاي شما هم مستجاب مي‌شود چون اينطرف و آنطرفش دعاي مستجاب است. آن هم مستجاب مي‌شود.
بعضي از صلواتها ممكن است به قدري زور داشته باشد كه باعث آمرزش همه گناهان بشود. داريم كه صلوات روشني دل است. امام حسن(ع) فرمود گاهي دل آدم رنگ مي‌گيرد گاهي دل آدم مي‌گيرد، نمي‌داند چرا آدم گاهي قلبش مي‌گيرد نمي‌داند چرا، ناراحت است صلوات براي روشني آن خوب است. زدودن نفاق است صلوات، حديث داريم كسي كه به پيغمبر صلوات مي‌فرستد خداوند به فرشته‌ها دستور مي‌دهد كه بر اين انسان صلوات بفرستند.
كسي كه صلوات بر محمد صلوات بفرستد، خداوند مي‌گويد صلوات بر خودت، اگر كسي صلوات بفرستد خداوند به هستي مي‌گويد كه بر اين درود بفرستيد. حالا هستي شعور دارد؟ بله از نظر قرآن هستي شعور دارد، كل هستي شعور دارد. منتهي ممكن است ما مقدار شعورش را درك نكنيم.
قرآن مي‌فرمايد هدهد در آسمان پرواز مي‌كرد آمد نزد حضرت سليمان(ع) و گفت از از منطقه‌اي پرواز مي‌كردم كه مردم آن خدا پرست نبودند يعني هدهد توي آسمان مي‌فهمد كي خدا پرست هست كي نيست. توي اين عالم خبري است.

5- آثار و بركات صلوات

حديث داريم صلوات باعث نجات آدم از آتش است، صلوات فرستادن آثار و بركات زيادي دارد خلاصه اين آثار صلوات بر محمد و آل محمد است. ما در نماز بايد بعد از تشهد صلوات بفرستيم، آدم وقتي روزي چند مرتبه گفت گواهي مي‌دهم با توجه گواهي مي‌دهد كه من احدي را قبول ندارم جز او، به هر كس هم سلام مي‌كند مي‌گويد: چون بنده او بود سلام مي‌كنم. اگر در خط او بود سلام مي‌كنم. قانون، قانون او بود قبول مي‌كنم. وقتي مي‌گويم: او فقط اوست درسي كه مي‌خواهم بخوانم اگر او قبول دارد تجارتي كه مي‌خواهم بكنم اگر او راضي است يعني همه كارهايم رنگ الهي دارد.
كسي كه از كارخانه توحيد بيرون مي‌آيد همه كارهايش بايد رنگ توحيد داشته باشد. اما اوقات صلوات، صلوات اوقات خاصي دارد:

6- كجاها صلوات بفرستيم؟

1- هنگام ورود و خروج مسجد، مسجد جاي مقدسي است. وقتي مي‌خواهند حرم امام رضا(ع) را غباروبي كنند. آدمهاي عادي نمي‌روند مقام معظم رهبري و رياست جمهوري و نمايندگان خبرگان مي‌روند، يعني آدمهاي پخته مي‌روند. مسجد هم بايد آدم پخته آنرا غبارروبي كند. خادم مسجد مي‌دانيد چيه؟ حضرت زكريا خادم مسجد بود، ابراهيم خادم مسجد بود، اسماعيل خادم مسجد بود، مادر مريم نذر كرد كه وقتي بچه‌اش متولد شد. خادم مسجد بشود، خادم مسجد اينها بودند و همينطور كه غباروبي امام رضا شخصيت‌ها هستند. بايد غباروبي مسجد هم شخصيت‌ها باشند خادم خيلي مهم است. مسجد مهم است.
2- هر وقت يادي از پيغمبر شد ذكرش با صلوات باشد.
3- وقت ذبح كردن.
4- بعد از نماز.
5- وقتي آيه «ان الله…» را مي‌خوانيد.
6- شب جمعه.
7- روز جمعه.
8- بعد از نماز جمعه.
9- ماه رمضان.
10- هنگامي كه مي‌خواهي دعا كني.

7- چگونه صلوات بفرستيم؟

اينها زمانهاي ويژه‌اي است براي صلوات، اما كيفيت، چه جوري صلوات بفرستيم؟ در صلوات حتماً بايد آل محمد هم باشد، حديث داريم صلوات ابتر نفرستيد. يعني صلوات ناقص، ما چهار تا كتاب مهم داريم بعد از قرآن و نهج البلاغه و صحيفه كافي و تهذيب و من لا يحضر و استبصار، سني‌ها شش تا كتاب دارند كه مهم هستند توي اين شش تا كتاب مهم با چشمان خودم ديدم كه تمام سني‌ها نوشته‌اند. صلوات كه مي‌فرستيد بگوئيد اللهم صل علي محمد و آل محمد آن وقت اگر كسي يكوقت آل محمد را نمي‌گويد پيداست ايشان سني هم نيست.
صلوات با صداي بلند باشد، روايتي داريم كسي كه آل محمد را در صلوات اضافه نكند. خدا مي‌گويد: «لَا لَبَّيْكَ وَ لَا سَعْدَيْك‌»(بحارالانوار،ج47،ص16) اين صلوات قبول نيست. اگر كسي نماز بخواند و صلوات نفرستد نماز او قبول نيست. حديث داريم اگر كسي اسم پيغمبر را شنيد و صلوات نفرستاد اين جفا كرده است يعني قدرداني از زحمات پيغمبر نكرده است يعني پيغمبر با باقي‌ها يك جور است. حديث داريم هر كس خدا به او پسر داد اسم او را محمد بگذارد. احترام به محمد و آل محمد اينها ارزش است.

«والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته»

نام کتاب : درس هایی از قرآن نویسنده : محسن قرائتی جلد : 1 صفحه : 1942

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست