درس هایی از قرآن - محسن قرائتی - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : درس هایی از قرآن نویسنده : محسن قرائتی جلد : 1 صفحه : 2636

موضوع: والدين- وظائف پدر و مادر – 2

تاريخ پخش: 75/07/19

بسم الله الرحمن الرحيم

1- ذلت در برابر پدر و مادر جايز است

در قرآن دو «وَ اخْفِضْ» داريم يعني تواضع کن (وَ اخْفِضْ جَناحَكَ لِمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنينَ) (شعراء /215) يکجا داريم (وَ اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ) (اسراء /24) جناح يعني بال. واخفض يعني پائين بياور بالت را يعني تواضع کن براي مومنين. اينجا مي‌فرمايد تواضع کن منتهي تواضع ذليلانه. قرآن هيچ آيه‌اي ندارد که خودت را پيش کسي ذليل کن اما به دختر و پسر گفته خودت را پيش پدر و مادر… تواضع کن تواضعي همراه با ذلت. روايت داريم خداوند به انسان اجازه‌هايي داده که يک کارهايي بکند اما هيچ وقت اجازه نداده آدم خودش را ذليل کند اما در اينجا پدر و مادر در مقامي هستند که انسان هر چه قدر کوچکي کند اشکال ندارد قرآن به فرزندان مي‌گويد پدر و مادرتان که پير شد نفرستيد خانه سالمندان (إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ) (اسراء /23) يعني اگر پيش تو پدر و مادرت پير شد يک اتاق درست کن بغل اتاق خودت حالا براي اينکه بارش روي دوش خانم شما نباشد چون خانم شما وظيفه ندارد از مادر و پدر شما پرستاري کند. حالا معنايش اين نيست که چونکه خانم شما اجازه نمي‌دهد او را به خانه سالمندان ببريد «عِنْدَكَ» يعني کنارت باشد «الْكِبَرَ» يعني کبير، پير.

2- اموال و فرزندان شما را از ياد خدا غافل نكند

(يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تُلْهِكُمْ أَمْوالُكُمْ وَ لا أَوْلادُكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَ مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ فَأُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ) (منافقون /9)‌ اي مومنين بچه‌ها و مالتان شما را غافل نکند گاهي افراد براي اينکه جهازيه دخترشان فراهم بشود هزار دورغ مي‌گويند. مي‌فرمايد حتي يک گناه هم لازم نيست بکني مردم در مقابل «لا تُلْهِكُمْ» دو نوع هستند «تُلْهِكُمْ» از لهو است يعني شما را سرگرم نکند اگر در مغازه هستي گفتند «حَيَّ عَلَى الصَّلَاة» پنج دقيقه تعطيل کن. دو دسته هستند 1- دسته خوبها که قرآن مي‌فرمايد اينها آدمهاي خوبي هستند (رِجالٌ لا تُلْهيهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَ إِقامِ الصَّلاةِ وَ إيتاءِ الزَّكاةِ يَخافُونَ يَوْماً تَتَقَلَّبُ فيهِ الْقُلُوبُ وَ الْأَبْصارُ) (نور /37) آدمهايي هستند که تجارت اينها را از ياد خدا غافل نمي‌کند و به اين آيه عمل کرده‌اند 2- دسته بدها که غافل شدند (شَغَلَتْنا أَمْوالُنا وَ أَهْلُونا) (فتح /11) يعني اموالمان و زن و بچه‌مان ما را مشغول کردند يعني غافل شديم. حالا اگر مسجد هم نمي‌روي داخل مغازه نماز بخوان يکي از زشتيهاي ما اين است که هر کس نماز مي‌خواند مي‌رود آن پشت. ما بايد نمازمان را علني بخوانيم البته اينجا که مي‌فرمايد «رِجالٌ» يعني مردها و زنها در بعضي جاها که مي‌فرمايد مردها مراد هم مرد و هم زن است مثل تابلوهاي داخل خيابان که نوشته محل عبور عابرين پياده که منظور هم عابرين است و هم عابرات اينطور نيست که يک زن بدود وسط خيابان و بگويد اينجا نوشته محل عبور عابرين نه عابرات.
(إِنَّما أَمْوالُكُمْ وَ أَوْلادُكُمْ فِتْنَةٌ) (تغابن /1) پدر و مادرها بچه‌هاي شما فتنه هستند فتنه يعني وسيله امتحان (وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِيَّاكُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ كانَ خِطْأً كَبيراً) (اسراء /31) بچه هايتان را نکشيد روزي هايتان با من است.
وظائف پدر و مادر:

3- چشم‌پوشي از خلاف فرزندان يكي از وظايف پدر و مادر

1- اغماض يعني چشم پوشي. قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): «رَحِمَ اللَّهُ مَنْ أَعَانَ وَلَدَهُ عَلَى بِرِّهِ قَالَ قُلْتُ كَيْفَ يُعِينُهُ عَلَى بِرِّهِ قَالَ يَقْبَلُ مَيْسُورَهُ وَ يَتَجَاوَزُ عَنْ مَعْسُورِهِ» (كافي/ج‌6/ص‌50)
«يَقْبَلُ مَيْسُورَهُ وَ يَتَجَاوَزُ عَنْ مَعْسُورِهِ» در کافي روايت داريم اگر بچه خلاف کرد خلافشان را ببخشند. من گم نکردم خيلي خوب هيچي من بر نداشتم خيلي خوب هيچي قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع): «مَنْ عامَلَ النّاسَ بِالْمُسامَحَةِ اسْتَمْتَعَ بِصُحْبَتِهِمْ [بِالْمُسامَحَةِ سَلِمَ مِنْ غَوائِلِهِمْ‌]» (غررالحكم/ص‌445) اگر با مردم اغماض کني حالا بگذر نه من از اين نمي‌گذرم. حديث داريم اگر خواسته باشي رفيق خوب گيرت بيايد بي رفيق مي‌ماني. همين‌هايي که هستند هر کسي يک عيبي دارد. مي‌فرمايد اگر مي‌خواهي با مردم زندگي کني بايد از مسائل شخصي چشم پوشي کني. نسبت به مسائل شخصي قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع): «عَوِّدْ أُذُنَكَ حُسْنَ الْإِسْتِماعِ وَ لا تصغ إلى ما لا يَزيدُ في صَلاحِكَ اسْتِماعَهُ فَإِنَّ ذلِكَ يصدي القلوب و يوجب المذام» (غررالحكم/ص‌215) امام علي(ع) مي‌فرمايد لغزشي کرد گوشت را در اختيار عذر مردم بگذار، قبول کن. امام سجاد(ع) در يک دعا مي‌فرمايد خدايا ببخش اگر کسي از من عذر خواهي کرد. و من حلالش نکردم و عذرش را نخواستم. اگر کسي از کسي عذر خواهي کرد و آن آقا گفت نمي‌بخشم اين نبخشيدن خودش گناه است.

4- گذشت علامت روح بزرگ است

اين علامت سعه صدر است (أَ لَمْ نَشْرَحْ لَكَ صَدْرَكَ) (انشراح /1) من يک روح بزرگ به تو دادم وقتي مکه فتح شد مسلمانها پايکوبي مي‌کردند و شعار مي‌دادند «الْيَوْمُ يَوْمُ الْمَلْحَمَةِ» (إرشاد مفيد/ج‌1/ص‌135) امروز تلافي مي‌کنيم. حضرت فرمود نه درست است که مردم مکه خيلي مرا شکنجه دادند اما امروز که مکه را فتح کرديم امروز روز رحمت است روز انتقام نيست. بعثي‌ها خيلي به ما ضربه زدند اما وقتي براي آنها حوادثي پيش مي‌آيد. آنها را مي‌پذيرم. انتقام چيز بدي است. برادران يوسف(ع) او را داخل چاه انداختند بعد او را از چاه در آوردند و به عنوان برده او را فروختند بعد سالها زندان و چه حوادثي تا بالاخره ايشان رئيس مملکت شد قحطي شده بود و برادرها آمدند پيش او موقعي که حضرت يوسف(ع) را داخل چاه انداختند يک پسر 14، 15 ساله بوده حالا يک آدم 40، 50 ساله شده بالاخره گفت چه کرديد با آن داداشي که داخل چاه انداختيد؟ گفتند (قالُوا أَ إِنَّكَ لَأَنْتَ يُوسُفُ قالَ أَنَا يُوسُفُ) (يوسف /90) تو يوسف نيستي گفت «أَنَا يُوسُفُ» تا گفت اينها خيلي خجالت کشيدند بعد گفتند ما را ببخش گفت (لا تَثْريبَ عَلَيْكُمُ الْيَوْمَ) (يوسف /92) همين الان بخشيدمتان اصلاً نگفت تا ببينم ولي به پدرشان که گفتند ما را ببخش گفت صبر کنيد بعد. فرق يوسف و يعقوب(ع) هم همين است يعني در دل جوان يک لطافتي است که زود مي‌بخشد يا به خاطر فرق بين جوان و پير بودن است که به نظرم آقاي فلسفي اين طور معنا کرده که چرا يوسف فوري بخشيد حضرت يعقوب گفت باشد براي بعد. ولي روايت داريم يوسف(ع) که فوري بخشيد براي اينکه اينها شرمنده نشوند يعقوب که گفت باشد براي بعد مي‌خواست که شب جمعه بشود چون دعا در شب جمعه مستجاب است.
بسياري از بچه‌ها که از خانه فرار مي‌کنند يا به ديگران پناه مي‌برند به خاطر اين که خلافي کرده‌اند بعد مي‌گويند بابا بفهمد سرمان را مي‌برد. البته يک جاهايي را بايد اغماض نکرد ضمن هيبت داشتن اغماض کنيد در خانه هم بايد اينطور باشيم اگر خانم غذا را سوزاند…

5- عدالت بين فرزندان از وظايف پدر و مادر

2- عدالت بين فرزندان در همه چيز. اصلاً کسي حق دارد زن دوم بگيرد که بداند بين زنهايش عادل باشد. من يکي از علما را سراغ دارم که دو تا زن گرفته بود يکي کوتاه و ديگري بلند وقتي پارچه مي‌خريد براي يکي 6 متر و براي ديگري 5 متر پول يک متر را به زن کوتاه مي‌داد اگر چنين کسي پيدا شد برود زن دوم بگيرد معمولاً زن نو که گرفت کهنه دل آزار مي‌شود. براي آدمهاي عياش زن دوم ممنوع است زن وسيله هوس بازي نيست ولي تعدد بايد باشد چون ما هميشه در جامعه زن بيوه بيش از مرد بيوه داريم ما 8 سال پيش در تهران نيم ميليون زن جوان بيوه داشتيم زن جواني که شوهرش از دنيا رفته، 1- بگوئيم شوهرش که رفته به درک، بسوزد. اين خلاف عقل و عدالت و انصاف است که بگوئيم تا آخر عمر بي شوهر بماند. بعضي‌ها مي‌خواهند ازدواج نکنند، ازدواج نکنند بعضي‌ها خيلي تقوايشان بالاست راهي جز زن دوم گرفتن نيست 2- بگوئيم پسرهاي جوان بروند زن 30 ساله بگيرند درست نيست 3- نمي‌توانيم اختيار بيوه‌ها را به مردهاي هوس باز بدهيم درست نيست 4- نمي‌توانيم بگوئيم گناه بکنند. زنها هم اگر مي‌دانند شوهرشان عادل است نبايد ممانعت بکنند مثال بزنم توي اتوبوس 40 مسافر دارند مي‌روند مي‌بينند توي جاده ماشيني تصادف کرده يک عده مجروح و زخمي کنار خيابانند اصلاً فرض مي‌کنيم ما مسلمان نيستيم وجدان مي‌گويد آقايان چند تا از اين مسافرها را توي اتوبوس راه بدهند اما اگر هر کدام گفتند ما پول داديم تکان نمي‌خوريم يعني چه؟ يعني اينها بميرند اگر هر زني بگويد اين شوهر من است و هر شوهري بگويد اين زن من است پس اين زنهاي بيوه چکار کنند؟ ازدواج دوم براي مردي که عادل است اشکال ندارد حالا همين زني که اجازه به شوهرش نمي‌دهد اگر شوهرش از دنيا رفت و يک زن جوان بيوه شد کلاه خودت را قاضي کن شوهر شما با اينکه توان مالي، توان جسمي و توان اخلاقي و فکري از همه جهت عادل است خانمي که به او اجازه نمي‌دهي اگر خود شوهر شما از دنيا برود حاضري تا آخر عمر بنشيني داخل خانه؟ درست است بنشيني؟ حق است بنشيني؟ البته بنده توي عمرم يک زن بيشتر نگرفته‌ام و تا آخر عمر هم يکي بيشتر نخواهم گرفت چون ممکن است بعضي‌ها در تلويزيون بگويند امشب چي به کله قرائتي زده؟! من از اول عمر يک زن دارم و تا آخر عمر هم يک زن خواهم داشت. اين براي اينکه هم خاطر خانم خودم جمع باشد و هم خاطر زنهاي ديگر ولي حرف حق را بايد زد.
عدالت بين بچه‌ها يک بچه را مي‌بوسيم ديگري را هم ببوسيم در لباس خريدن فرقي بين آنها نباشد يک جور جهاز بخريم محبت، لباس، سوغاتي، تشر، نام بردن به يکي نگوئيم زهرا و به ديگري بگوئيم فاطمه خانم هر دو را يک جور صدا بزنيم به هر دو يک جور نگاه کنيم به هر دو يک جور کار بدهيم کارها را تقسيم کنيم.
نحله يعني هديه بين بچه هاتان در هديه يک جور باشيد. بين بچه هايتان عادل باشيد. حتي در بوسيدن يک جور ببوسيد اينطور نباشد که يکي را سفت ببوسي و يکي را شل ببوسي يکي را دو بار ببوسي و يکي را يکبار ببوسي بين بچه‌ها «نَظَرَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِلَى رَجُلٍ لَهُ ابْنَانِ فَقَبَّلَ أَحَدَهُمَا وَ تَرَكَ الْآخَرَ فَقَالَ لَهُ النَّبِيُّ ص فَهَلَّا وَاسَيْتَ بَيْنَهُمَا» (من‌لايحضره‌الفقيه/ج‌3/ص‌483) پيغمبر(ص) ديد که شخصي دو بچه داشت يکي را بوسيد و ديگري را نبوسيد فرمود چرا يکي را مي‌بوسي و ديگري را نمي‌بوسي حديث داريم که امام صادق(ع) فرمود مي‌دانم يکي از بچه هايم که اگر بزرگ شد بد جنس خواهد شد ولي براي اينکه کينه پيدا نکند من او را روي زانو مي‌نشانم و عين بچه خوب با او صحبت مي‌کنم تا من به عنوان پدر فرقي بين بچه هايم نگذارم.

6- مؤمن را شاد كردن عبادت است

3- شيوه تربيت و خوش خلقي. يکي از عبادات اينست که انسان مردم را شاد کند. قَالَ الْبَاقِرُ (ع): «مَا عُبِدَ اللَّهُ بِشَيْ‌ءٍ أَحَبَّ إِلَى اللَّهِ مِنْ إِدْخَالِ السُّرُورِ عَلَى الْمُؤْمِنِ» (كافي/ج‌2/ص‌188) «إِدْخَالِ السُّرُورِ» يکي از وظايفمان است قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص): «أَحَبُّ الْعِبَادِ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَحْسَنُهُمْ صُنْعاً إِلَى أُسَرَائِهِ» (من‌لايحضره‌الفقيه/ج‌3/ص‌555) هر کس خلقش بهتر است پيش خدا محبوبتر است. اصلاً بچه‌ها بايد بگويند کي بابا به خانه مي‌آيد نگويند خوب شد كه بابا رفت. امام ديد که کسي بچه‌اش را دويده طواف مي‌دهد بچه هم تند تند دارد مي‌دود، امام فرمود چرا عبادت را به اين بچه تحميل مي‌کني شما خودت مي‌خواهي بروي روضه برو ولي اين نمي‌تواند يک ساعت پاي منبر بنشيند نماز جمعه‌هاي ما نماز جمعه‌اي نيست که آدم بچه کوچولويش را با خود ببرد خسته مي‌شود طوري عبادت را تلقين کنيم که بچه‌ها نگويند راحت شديم خوب الحمدا… ما را بردند نماز جمعه عوضش تا 6 ماه ديگر راحتيم.

7- از وظايف پدر و مادر نام نيكو روي فرزند نهادن است

حضرت رسول(ص) فرمود: يا علي(ع) «حَقُّ الْوَلَدِ عَلَى وَالِدِهِ أَنْ يُحْسِنَ اسْمَهُ وَ أَدَبَهُ وَ يَضَعَهُ مَوْضِعاً صَالِحاً» (من‌لايحضره‌الفقيه/ج‌4/ص‌371) اسم خوب روي بچه‌شان بگذارند. به اسم روشنفکري اسمي روي بچه‌اش مي‌گذارد که هيچ معنا و مفهوم درستي ندارد. حديث داريم افرادي روز قيامت بخاطر اينکه اسم اهل بيت روي بچه‌شان گذاشتند همين مقدار روز قيامت باعث نجاتشان مي‌شود مي‌گويند تو توي دنيا کاري نداشتي که انجام دهي اما بچه هات اسمهاي خوبي دارند بخاطر اسم خوبي که روي بچه هايت گذاشتي آنجا نجاتت مي‌دهيم. بعد هم اسم خوب که روي او مي‌گذاريم با همان اسم او را صدا بزنيم مثل زنهايي که پيراهن خوب دارند اما براي عروسي مي‌پوشند و هيچوقت براي شوهرشان نمي‌پوشند. مردي مي‌دويد خانه گفتند چرا مي‌دوي؟ گفت زنم از عروسي مي‌آيد مي‌خواهم تا پيراهنش را نکنده يکبار هم من ببينم! ! ؟
«وَ يَضَعَهُ مَوْضِعاً صَالِحاً» جايگاه صالح شغلش. شغل کريمانه‌اي باشد نه پر درآمد. بسياري از درآمدها مبارک نيست شغلي که آدم وقتي مي‌خوابد احساس کند چند گره را از کار مسلمانها باز کرده. بله بنده مخترع ماشين سيگارسازيم خيلي کار غلطي کرده‌اي. شهرداري پارک مي‌سازد اما مسجدمان تنگ است آنوقت پارک براي بچه‌ها جاذب است در مسجد توي پارک باز بشود يا شهرداري بيايد مدارس غير انتفاعي بسازد هر شهرداري 100 الي 200 مدرسه کنار پارک بسازد که حياط پارک بشود حياط مدرسه توي همان پارک هم قدم بزنند ظهر هم که مي‌شود آنجا نماز بخوانند من رفتم در يکي از مدارس تهران سخنراني کنم بچه همينطور چسبيده داخل حياط ايستادند مثل دانه‌هاي انار يعني جا نبود بچه‌ها تکان بخورند پارک هوايش ول مدرسه دارند خفه مي‌شوند.

8- جايگاه و اهميت مساجد

چرا نماز در مسجد جامع ثوابش بيشتر است چون مسجد جامع بزرگترين مسجدهاست البته من فکر مي‌کنم. مسجد کوفه خيلي بزرگ است سکويي آنجا هست بنام «دکة القضاء» سکويي که حضرت علي(ع) روي آن مي‌نشسته و قضاوت مي‌کرده مردم مي‌آمدند نماز بخوانند قبل از نماز هم شيوه قضاوت امام علي(ع) را مي‌ديدند مشورت را در مسجد انجام مي‌دادند حضور و غياب هم در مسجد مي‌شد تا مي‌گفتند «قَدْ قَامَتِ الصَّلَاةُ» مسجد پر مي‌شد بعد آنوقت فقرا هم شناخته مي‌شدند در مسجد پولدارها به فقرا کمک مي‌کردند آنوقت الآن هر چه مي‌گويي «قَدْ قَامَتِ الصَّلَاةُ» کسي نمي‌آيد فقيرها هم از بين مي‌روند آنوقت سه گروه درست شده‌اند براي فقيريابي مثل مين يابي 1- کميته امداد 2- بهزيستي 3- بنياد پانزده خرداد. سه گروه براي اينکه ببينند آدمهاي درب و داغون کيه؟ حديث داريم مومن در مسجد لذت مي‌برد. يکي از فوايد پانزده گانه مسجد اين است که وقتي از مسجد بر مي‌گردي احساس کني حرف تازه گيرت آمد. يعني روحاني مسجد حتماً بايد هر شب مطالعه کند نمي‌شود حرفهاي 40 سال پيش را زد آنموقع سماورها زغالي بود نفتي شد برقي شد گازي شد سماورها 8 دفعه عوض شدند تو نمي‌خواهي عوض شوي؟ حرفهايت نمي‌خواهد عوض شود؟ کسي که به مسجد مي‌آيد بايد آدم تازه ببيند دلش باز بشود ساختمان مسجد بايد با بقيه ساختمانها فرق داشته باشد.
داريم که بچه را تا 7 سال کاري نداشته باش البته اخيراً بچه‌ها را در 3 و 4 و 5 سالگي وادار به حفظ قرآن مي‌کنند من هنوز آيه و حديثي را پيدا نکردم که بچه را قبل از 7 سال چيزي يادش بدهيد. مگر چيزهاي مختصر بله در 3 سالگي «لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ» را ياد بگيرد همين مقدار کافي است. سه سال و 7 ماه و 20 روزش که شد بگو «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّه» همين مقدار کافي است يک خورده که بزرگ شد بگو من نماز مي‌خوانم بغل من بنشين يک خورده ديگر که بزرگ شد بگو هر کاري من مي‌کنم تو هم بکن از 8 سالگي کم کم با نماز او را آشنا کن اين روايت‌ها را ما در (من‌لايحضره‌الفقيه، ج‌1، ص‌281) داريم. حالا بله اگر يک بچه تيز هوش است و به او فشار نمي‌آيد طوري نيست تازه وقتي مي‌خواهيم قرآن حفظ کنيم سوره کوچولوها را حفظ کنيم که آشنا باشد من يکجا رفتم ديدم زنها سوره انعام حفظ مي‌کنند من هر چه فکر کردم ديدم سوره انعام هيچ ربطي به زندگي زنها ندارد. گفتم لااقل اگر مي‌خواهيد حفظ کنيد سوره نور را حفظ کنيد سوره حجرات و احزاب را حفظ کنيد آيات مربوط به خانواده. مثل اينکه يک آخوند برود کراوات بخرد. بله درسهاي احکام هست ولي اين احکام ربطي به اين خانم ندارد.
درسهاي حوزه بايد تناسب داشته باشد با سن و سال آموزش دين بايد تناسب با اين داشته باشد آن آقايي که مي‌خواهد دکتر بشود بايد يکسري اطلاعات ياد بگيرد و آن آقايي هم که مي‌خواهد در دانشکده نظامي باشد بايد يکسري اطلاعات ديگري ياد بگيرد. درسهايي خانم‌ها در حوزه مي‌خوانند که 2 درصد به درد نمي‌خورد فقط دلش خوش است که بگويند ايشان چند سال در حوزه بوده که چي؟ ما بايد بيش از آنکه اسلام گفته نرويم. يک کسي دعا مي‌خواند و مي‌گفت «يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْأَبْصَارِ» امام فرمود: (ابصار) ش را ما نگفته‌ايم از خودت روي آن مي‌گذاري يک کسي سلام کرد و گفت سلام عليکم و رحمة ا… و برکاته امام فرمود شورش را در آوردي؟ آن مقداري که ما گفتيم هر کسي گفت سلام بگو سلام عليکم گفت سلام عليکم بگو سلام عليکم و رحمه ا…

9- آموزش بايد مناسب با سن افراد باشد

تناسب آموزش با سن. حساب کنيم بچه چقدر توان دارد چقدر حال دارد آزادش بگذاريد حديث داريم بچه‌هايي که شيطانند آدمهاي خوبي هستند بزرگ که بشود آدم حليم و صبور و بردباري است بچه‌هايي که مثل گوني کاه مي‌آيند مي‌نشينند نگو اين مؤدّب است. امور تربيتي خيال نکند بچه‌اي که همينطور صاف مي‌آيد مي‌نشيند اين آدم خوبي است و آنکه شيطان است بچه بدي است. پدر من خيلي اصرار داشت عمامه سر من بگذارد گفتم آقا چرا اصرار داري. من زود است گفت محسن تو شري من مي‌خواهم عمامه سر تو بگذارم بلکه فکر کني آقا هستي و آدم بشوي. مي‌خواست عمامه جلوي شري من را بگيرد حالا مثلاً من آدم بدي‌ام؟ بگو آري!
آيه‌اي در قرآن داريم براي مقدسين مي‌فرمايد (نِعْمَ الْعَبْدُ) (ص /30)، (مِنْ عِبادِنا صالِحَيْنِ) (تحريم /10)، (كُلٌّ مِنَ الصَّالِحينَ) (انعام /85)، (وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً) (انبياء /73) خوب عبدي است اينها عبد ما هستند «كُلٌّ مِنَ الصَّالِحينَ» اينها عبد صالح من هستند هم «عِباد» داريم هم «صالِحَيْنِ» با اينکه عبد صالح‌اند «وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً» رهبر هم بودند يعني خيال نکنيم اينهايي که عبد صالح هستند بايد آدمهاي وا رفته و منزوي باشند اشکال ندارد آدم عبد صالح باشد رهبر هم باشد.
قبل از امام(ه) مي‌گفتند آيت الله خوب آيت اللهي است که پايش را کنار بگذارد کاري به مسائل سياسي نداشته باشد فقط اهل دعا و ذکر و توسل باشد و گريه سالي دو ليتر گريه کند آمريکا هر غلطي مي‌خواهد بکند، بکند. امام(ره) آمد و گفت گريه مي‌کنم آمريکا هيچ غلطي نمي‌کند را مي‌گويم خواب را هم از سر ابر قدرتها مي‌برم سلمان رشدي را هم به کشورها فراري مي‌دهم اسرائيل را تحقير مي‌کنم توي دهن شاپور بختيار مي‌زنم. حاج احمد آقا مي‌گفت امام(ره) سحرها چنان گريه مي‌کرد که دستمال کاغذي براي او کافي نبود دستمال کوچکش هم خيس مي‌شد با حوله اشکش را پاک مي‌کرد. مي‌شود انسان توي دهن آمريکا بزند نماز شبش هم باشد ما در قرآن مواردي داريم که خداوند از کتك کاري پيغمبر صحبت کرده. حضرت موسي(ع) (فَوَكَزَهُ مُوسى‌ فَقَضى‌ عَلَيْهِ) (قصص /15) چنان زد که طرف مُرد. اين هم پيغمبر است و هم مشت مي‌زند حضرت ابراهيم(ع) تبر دست گرفت يک تنه چنان بتها را زد (فَراغَ عَلَيْهِمْ ضَرْباً بِالْيَمينِ) (صافات /93) اگر الان يک آيت ا… سيلي بزند مي‌گويند آيت ا. . . نيست حضرت علي(ع) هم اميرالمومنين بود و هم يک روز 4 هزار نفر را کشت هم عادل بود هم آدم مي‌کشت. به کسي گفتند سرما خوردي خربزه نخور گفت هم سرما مي‌خورم و هم خربزه البته آن شوخي بود.
منتهي داريم بچه همين که 7 سالش شد وادارش کنيد نماز بخواند 8 سالش شد حتماً 9 سالش شد حتماً اگر بچه به سن تکليف رسيد و نماز نمي‌خواند پدر و مادر با او برخورد کنند قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع): «عَلِّمُوا صِبْيَانَكُمُ الصَّلَاةَ وَ خُذُوهُمْ بِهَا إِذَا بَلَغُوا ثَمَانِيَ سِنِينَ» (غررالحكم/ص‌175) به بچه‌ها نماز ياد بده اگر بچه بالغ شد بگو چرا نخواندي منتهي واقعش اينست که توي هر خانه يک کتاب نماز باشد. در اين پنج ساله حدود 350 عنوان کتاب نماز چاپ شده و هيچ موضوعي در هيچ کشوري در پنچ سال 300 عنوان کتاب برايش چاپ نمي‌شود. ما حدود 25 رساله فوق ليسانس و دکترا داريم که بچه‌هاي دانشگاه براي رساله دکترا و فوق ليسانس مسائل نماز را مطرح کرده‌اند اسرار نماز را نوشته‌اند نماز از ديد مديريت. نماز از ديد سياسي. يعني ريز ريزش کردند و از او کار کشيده‌اند.

10- پدر و مادر بايد به فرزند معيار دهند

پدر و مادر بايد رفيق خوب را به بچه‌اش نگويد با اين رفيق نشو با آن حرف بزن پس کي خوبه؟ ببينيد زن يک احتياجاتي دارد حديث داريم اگر مرد خودش را آرايش نکند و زنش فاسد بشود گناه فساد زن به گردن مرد است چون مرد از بس که درب و داغان آمد توي خانه زن هوس جاي ديگري کرد. به بچه نمي‌شود گفت رفيق نباش بچه رفيق مي‌خواهد منتهي بايد گفت رفيق خوب کي باشد مراقبت باشد معيار به او بدهيم. بچه‌ها در اختيار ما سرمايه بزرگي است پدر و مادرها بدانند که اگر به وظيفه‌شان عمل کنند و بچه، بچه خوبي بشود تا آخر عمرش هر چه عبادت کند ثوابش مال شماست و آقايان اگر بچه هاتان نماز نخوانند ولو در تخصص و کنکور، تکنولوژي، حقوق، خانه، ماشين تمام بچه هايت عالي. دير يا زود من و شما وارد قبر مي‌شويم و روز قيامت کسي به دردمان نخواهد خورد جز اولاد صالح و عمل صالح (يا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمْ إِنَّ زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَيْ‌ءٌ عَظيمٌ) (حج /1) خداوند به همه دنيا مي‌گويد کم اما به زلزله قيامت مي‌گويد بزرگ. بعد مي‌فرمايد قيامت را برايتان بگويم چيه؟ (يَوْمَ تَرَوْنَها تَذْهَلُ كُلُّ مُرْضِعَةٍ عَمَّا أَرْضَعَتْ وَ تَضَعُ كُلُّ ذاتِ حَمْلٍ حَمْلَها وَ تَرَى النَّاسَ سُكارى‌ وَ ما هُمْ بِسُكارى‌ وَ لكِنَّ عَذابَ اللَّهِ شَديدٌ) (حج /2) روز قيامت به قدري خطرناک است که اگر زني را فرض کنيد پستان دهان بچه‌اش گذاشته چنان حواسش به قيامت است که ول مي‌کند و فرار مي‌کند «وَ تَضَعُ كُلُّ ذاتِ حَمْلٍ حَمْلَها» قيامت به قدري سخت است که هر زني را تصور کني که حامله باشد فوري سقط مي‌کند «وَ تَرَى النَّاسَ سُكارى» قيامت به قدري سخت است که همه مردم مستند بعد مي‌فرمايد «وَ ما هُمْ بِسُكارى‌» مست نيستند عذاب خدا شديد است ما يک همچنين روزي را هم در پيش داريم همه‌اش به زندگي مادي رسيدن لباس بچه را اتو کرديم اما حساب نکرديم اين بچه اهل نماز هست يا نه اهل تقوا هست يا نه رفيق هايش چه کساني هستند؟ به شکمش رسيديم به فکرش نرسيديم کفش خوب برايش خريديم کتاب خوب برايش نخريديم براي مسکنش دقت کرديم 40 بنگاه معاملاتي رفتيم اما براي معلمش يک بنگاه معاملاتي هم نرفتيم که آقا معلم خوب در کشور کيه؟
من در تعجبم براي مادرهايي که براي خواستگاري دختر يا پسرشان 100 تا خانه مي‌روند اما براي يک خريد کتاب، کتاب خوب 5 مغازه نمي‌روند اينها همه مهم است.

«و السلام عليكم و رحمة الله و بركاته»

نام کتاب : درس هایی از قرآن نویسنده : محسن قرائتی جلد : 1 صفحه : 2636

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست