مىرود، چقدر طعام (گندم) داريم؟ عرض كردم: تا چند ماه گندم داريد (ناراحت نباشيد). حضرت فرمود: همه را بفروش و هر روز براى همان روز بخر [تا قيمتها بالا نرود] آنگاه حضرت فرمود: «اى معتب! نصف قوت من و عائلهام را گندم و نصف ديگر را جو قرار بده، هر چند توان آن را دارم كه هر روز نان گندم بخورم؛ ولى دوست دارم خداوند ببيند كه من در دخل و خرجم ميانهروهستم!»[1]
معتب از امام موسىبن جعفر عليه السلام نقل مىكند كه حضرت به ما دستور داد اجناس خانه را در بازار بفروشيم و هر روز فقط براى همان روز جنس بخريم.
از اين دو حديث و رفتار و اخلاق زيباى ائمه عليهم السلام نكتههاى بسيارى به دست مىآيد؛ از جمله اين كه مردم حرص نزنند و اجناس را در خانه خود انبار نكنند تا كمبود مصنوعى درست نشود و باعث گرانى نگردد. براى مبارزه با گرانى بايد عرضه را زياد كرد، وگرنه سودجويان كار خود را مىكنند. بنابراين مردم بايد توكل داشته باشند و به داشتن نان همان روز اكتفا كنند، چه رسد به اجناس ديگرى كه به ضرورت نان نمىرسند!
نكته ديگر اين است كه: كاسبان و تجار بايد در برابر ديگران احساس مسئوليت بكنند و تنها به فكر خودشان نباشند.
در احاديث، سود بردن از مؤمن، ربا به حساب آمده است و كنايه از زشتى اين كار دارد.
از امام صادق عليه السلام نقل شده است كه فرمودند: «سود بردن مؤمن از مؤمن ربا به شمار مىآيد؛ مگر اينكه بيش از صد درهم جنس از او بخرد، آن وقت مىتواند به مقدار خوراك يك روز از او سود ببرد يا براى تجارت و كاسبى از او بخرد، آن وقت مىتواند سود سبك و كمى ازاو بگيرد.»[2]
همچنين آن حضرت فرمودند:
«اگر مردى به ديگرى بگويد بيا يك معامله خوب كنيم، سود گرفتن براو