نام کتاب : ترجمه قرآن و نكات نحوى آن نویسنده : برزى، اصغر جلد : 1 صفحه : 182
8/ 41 و اگر به خداوند و آن چه [از كتاب كريم] بر بندهى خود [پيامبر] در روز جدايى حق از باطل [در غزوه بدر]، روزى كه دو گروه [مؤمنان و كافران] با هم روبهرو شدند نازل كرديم، ايمان آوردهايد، بدانيد از هر چيزى كه به غنيمت گيريد، يكپنجم آن به خدا و پيامبر، و براى خويشاوندان [پيامبر] و يتيمان و مسكينان و در راه ماندگان تعلّق دارد؛ و خداوند بر هر چيزى تواناست (41) انّ: از حروف مشبهة بالفعل، اسم آن ضمير شأن (ه) محذوف است. ما: اسم شرط جازم، مبنى، مفعول به مقدّم، محلا منصوب. ذى: مجرور، علامت جرّ آن (ياء) و از اسماى خمسه است. القربى: مضاف اليه، تقديرا مجرور و اليتامى: معطوف به لفظ جلاله و تقديرا مجرور است. 8/ 42 [ياد آريد] زمانى را كه شما بر دامنهى نزديكتر [رود مدينه] بوديد و آنان [كافران] بر دامنهى دورتر [از مدينه] بودند، و كاروان [شترسواران قريش] پايينتر از شما [در كنار چشمه] بودند و اگر شما با يكديگر وعده نهاده بوديد [كه در جنگ بدر حاضر شويد] بىشك در وعدهگاه خود اختلاف مىكرديد، ولى خداوند [چنين شايسته ديد] تا كارى را كه انجاميافتنى است به انجام برساند تا هركس كه هلاك [گمراه] مىگردد، به حجّتى روشن هلاك گردد و هركس كه زنده [هدايت] مىگردد، به حجّتى روشن زنده ماند، و به راستى خداوند شنواى داناست (42) اذ: اسم ظرفى، مبنى، مفعول به براى فعل محذوف (اذكروا) الدنيا: صفت العدوة، تقديرا مجرور، القصوى نيز مثل الدنياست. اسفل: مفعول فيه، ظرف مكان. لو: حرف شرط غير جازم. لام: حرف ربط براى جواب شرط. 8/ 43 [اى پيامبر! ياد آر] زمانى را كه خداوند آنان [لشكر دشمن] را به تو در خوابت اندك نشان داد، و اگر ايشان را به تو بسيار نشان داده بود، به يقين سست مىشديد و مسلما در كار [جنگ] با يكديگر اختلاف مىكرديد، ولى خداوند [شما را] سالم نگه داشت، به راستى او به راز دلها داناست (43) كاف: مفعول به اوّل، هم: مفعول به دوّم. قليلا: مفعول به سوّم. جملهى بعدى نيز (أراكهم كثيرا) داراى سه مفعول به است. لو: حرف شرط غير جازم و لام: جواب آن شرط و لتنازعتم: معطوف به لفشلتم است. 8/ 44 و [ياد آر] آنگاه را كه چون با همديگر روبهرو شديد، [خداوند] آنان را در چشمانتان به شما اندك [كمتعداد] نشان داد و شما را نيز در چشمان ايشان اندك نماياند تا خداوند كار انجاميافتنى را به انجام برساند، و كارها به سوى خداوند بازگردانده مىشود (44) در يريكموهم، كم: مفعول به اوّل، محلا منصوب، واو: حرف زايد براى اشباع ميم و فاعل فعل ضمير مستتر (هو) است. قليلا: حال از (هم) در يريكموهم. الامور: نايب فاعل. 8/ 45 هان! اى كسانى كه ايمان آوردهايد! زمانى كه با گروهى [از دشمن در ميدان جنگ] روبهرو مىشويد، پايدارى ورزيد و خداوند را بسيار ذكر كنيد، باشد كه رستگار شويد (45) كثيرا: صفت، جانشين مفعول مطلق. جملهى تفلحون: خبر لعلّ، محلا مرفوع.
نام کتاب : ترجمه قرآن و نكات نحوى آن نویسنده : برزى، اصغر جلد : 1 صفحه : 182