29- مؤمنان نيكوكار زندگى خوش و بازگشت نيكو دارند [1]. 30- اين گونه تو را به ميان امتى فرستاديم كه قبل از آنها امتها [و پيامبران] [2] ديگرى [آمدند و] رفتند، تا آنچه بر تو وحى فرستاديم بر آنها كه خداى رحمان را انكار مىكنند بازخوانى؛ بگو: صاحب اختيار من است، معبودى جز او نيست، تنها بر او توكل كردهام و بازگشت من به پيشگاه اوست. 31- اگر قرآنى مىبود كه كوهها با [اعجاز] آن به رفتار آيند يا زمين بدان قطعه قطعه شود و مردگان به گفتار آيند [باز هم معاندان خيرهسر ايمان نخواهند آورد [3]؛ زيرا انسان مختار آفريده شده [4] و پديده اختيار، حكمت خداست]، بلكه همه امور به دست خداست؛ آيا مؤمنان [از ايمان آوردن انكار ورزان هنوز] نوميد نشدهاند [5] [و ندانستهاند] كه اگر خدا مىخواست، [جبراً] همه مردم را يكسره هدايت مىكرد؟ انكار ورزان پيوسته- به سبب رفتارشان- گرفتار مصيبت كوبندهاى مىشوند [6] يا [حادثه دشوارى] در اطرافشان روى مىدهد، تا وعده [نهايى] خدا فرا رسد، مسلماً خدا خلف وعده نخواهد كرد. 32- قبل از تو نيز پيامبرانى مورد استهزاء قرار گرفتند، و به انكار ورزان مهلت دادم، آن گاه آنها را [به مجازات] گرفتم؛ [ديديد] كيفر من چگونه بود؟! 33- آيا خدايى كه مراقب دستاورد هر كسى است [در برابر او كسى مستثنى مىشود، كه شريك او باشد]؟ شريكانى براى خدا قائل شدهاند؛ بگو: آنها را توصيف كنيد [تا بدانيد كه در وجودشان هيچ اثرى نيست]؛ مگر مىخواهيد خدا را از معبودانى در زمين آگاه كنيد كه [از وجود آنها] بىخبر است يا به سخنانى سرسرى [دلخوش شدهايد]؟! بلكه دسيسههاى انكار ورزان در نظرشان آراسته شده [7] و از راه [حق] بازداشته شدهاند؛ و هر كه را خدا گمراه كند [8]، هيچ راهنمايى نخواهد داشت. 34- در زندگى دنيا معذبند و عذاب آخرت [نيز] دشوارتر است [9]، و در برابر خدا هيچ مدافعى نخواهند داشت. [1]- به آيه 97 نحل (16) توجه فرماييد. [2]- براى توجيه افزوده، به آيه 9 احقاف (46) توجه فرماييد. [3]- براى توجيه افزوده، با آيه 111 انعام (6) مقايسه فرماييد. [4]- به آيه 3 انسان (76) توجه فرماييد. [5]- براى توجيه افزوده، به آيه 6 بقره (2) توجه فرماييد. [6]- اين قسمت از آيه در تقابل با آيه 28 رعد (همين سوره) است. [7]- در رابطه با عبارت اخير، به آيه 25 فصلت (41) و نيز به آيات 103- 105 كهف (18) توجه فرماييد. [8]- وَ يُضِلُّ اللَّهُ الظَّالِمِينَ آيه 27 ابراهيم (14). [9]- به آيه 26 زمر (39) توجه فرماييد.