24- به گفتار پاك و راه [خداى] شايسته ستايش، هدايت شدهاند. 25- كسانى كه كفر ورزيدند و [مردم را] از راه خدا و مسجد الحرام- كه براى بومى و غير بومى يكسان قرار دادهايم- باز مىدارند، و نيز آنان كه با انگيزه ستم، تمايل به انحراف دارند، عذابى دردناك به آنان مىچشانيم. 26- و چون محل خانه [قديمى كعبه] [1] را براى ابراهيم معين كرديم، [تا نسبت به تجديد بنايش اقدام كند [2]، مقرر داشتيم] هيچ چيز را [در قدرت و تدبير] شريك من مپندار و خانه مرا براى طواف كنندگان و [به عبادت] ايستادگان و ركوع و سجود كنندگان پاكيزه گردان. 27- و مردم را به [انجام مراسم] حج فرا خوان تا پياده و [سوار] بر هر مركب تكيده كه از هر راه دورى مىرسند، به سوى تو آيند؛ 28- تا شاهد منافع [مختلف] خويش باشند و نام خدا را در روزهاى معين [به هنگام ذبح] بر چارپايان كه روزيشان كرده است، ياد كنند، از [گوشت] آن بخوريد و تنگدست نيازمند را نيز اطعام كنيد. 29- آن گاه [همه] بايد [هر گونه] آلودگى را از خود برطرف سازند و به نذرهاى خويش وفا كنند و بر آن خانه كهن [3] طواف برند. 30- [حكم خدا] اين است و هر كه امورى را كه خدا حرمت نهاده است، بزرگ [و محترم] شمارد، نزد پروردگارش براى خودش بهتر است. دامها براى شما حلال گرديد، بجز آنچه توضيح داده مىشود [4]، پس، از پليدى بتها و گفتار ناحق بپرهيزيد، [1]- منظور خانه كعبه است؛ با آيه 96 آل عمران (3) مقايسه فرماييد. [2]- براى توجيه افزوده، به زيرنويس آيه 29 همين سوره (حج) و زيرنويس آيه 37 ابراهيم (14) توجه فرماييد. [3]- توجه داريم كه اين آيات خطاب به ابراهيم است و دليل ديگرى است بر اينكه خانه كعبه قبل از ابراهيم وجود داشته و ابراهيم مأمور تجديد بناى آن شده است. در اين مورد به زيرنويس آيه 37 ابراهيم (14) نيز توجه فرماييد. [4]- به آيه 3 مائده (5) و 145 انعام (6) توجه فرماييد.