12- لقمان [1] را فرزانگى داديم [و توصيه كرديم] كه: خداى را سپاس دار؛ و هر كه سپاس دارد، به سود خود اوست؛ و هر كه كفران ورزد [به زيان او،] [2] كه خدا بىنياز و شايسته ستايش است. 13- [به ياد آر] آن گاه كه لقمان در مقام اندرز به فرزند خويش گفت: پسرم، هيچ كس را [در قدرت و تدبير] با خدا شريك تلقى مكن؛ كه شرك ظلم بزرگى است [3]. 14- و انسان را [به نيكويى] [4] در مورد پدر و مادرش سفارش كرديم- [بخصوص] مادر [كه در دوران باردارى] او را با ناتوانى روز افزون تحمل كرد و [نيز در دوران شير خوارگى كه] بازگرفتنش از شير دو سال به طول مىانجامد- كه من و پدر و مادرت را سپاس دار؛ [و آگاه باش كه] سرانجام در پيشگاه من است. 15- و [لى] اگر اصرار كنند كه ناآگاهانه افرادى را [در توان و تدبير] با من شريك تلقى كنى [و به جاى من از آنها پروا داشته باشى]، اطاعتش مكن و [به هر حال] در دنيا با آنها به شايستگى معاشرت كن و راه كسانى را كه به پيشگاه من باز مىآيند، پيروى كن؛ آن گاه بازگشت شما به پيشگاه من است و شما را به آنچه مىكرديد آگاه مىسازم. 16- [لقمان اضافه كرد:] پسرم، اگر [عمل انسان] همسنگ دانه خردلى در درون تخته سنگى يا [گوشهاى از] آسمانها و زمين [پنهان] باشد، خدا آن را [در محاسبه] مىآورد [5]، كه خدا باريك بين و آگاه است. 17- پسرم، به نماز بايست و [ديگران را] به رفتار شايسته فراخوان و از ناپسند باز دار و [در اين راه] به آنچه [از سختى و مصيبت] به تو مىرسد شكيبا باش، كه اين نشان قدرت اراده است. 18- پسرم، از مردم رخ بر متاب و در زمين خرامان گام بر مدار [6]، كه خدا هر متكبر فخرفروش را دوست ندارد. 19- در رفتار خود ميانهرو باش و آواى خود را فرودار، كه زشت ترين صداها بانگ خران است. [1]- لقمان از شخصيتهاى فرزانه عربستان قبل از اسلام است و سمت پيامبرى نداشته است. [2]- براى توجيه افزوده به آيه 7 ابراهيم (14) توجه فرماييد. [3]- به آيات 116 نساء (4) و 97 و 98 شعراء (26) توجه فرماييد. [4]- براى توجيه افزوده، به آيه 8 عنكبوت (29) توجه فرماييد. [5]- به آيات 49 كهف (18) و 18 ق (50) توجه فرماييد. [6]- به آيه 37 اسراء (17) توجه فرماييد.