41- سوره فصلت به نام خداى رحمان [و] رحيم 1- حا، ميم [1]. 2- نازل شدهاى است از جانب خداى رحمان و رحيم [2]. 3- كتابى است كه آياتش به وضوح بيان شده است، به صورت قرآنى به زبان عرب براى اهل دانش، 4- بشارت دهنده و هشدار دهنده، ولى بيشتر مردم روى گرداندند و [حقايق را] نمىشنوند. 5- و گفتند: قلبهاى ما نسبت به موضوع مورد دعوتت در پوشش [و بىتفاوتى] است و در گوشهاى ما سنگينى است و بين ما و تو فاصله است؛ تو به كار خود پرداز، ما هم به كار خود. 6- بگو: من فقط بشرى همچون شما هستم [3] كه به من وحى مىشود: معبود شما معبودى است يگانه، پس با استوارى به او روى آوريد، و از او آمرزش بخواهيد؛ و واى به حال مشركان، 7- آنها كه زكات نمىپردازند و آخرت را انكار مىكنند. 8- [ولى] مؤمنان نيكوكار پاداشى بىپايان دارند. 9- بگو: چرا خدايى را كه زمين را در دو دوران [4] آفريد، انكار مىكنيد و براى او همتايانى قائل مىشويد؟! اين است پروردگار جهانيان. 10- و طى چهار دوران، كوههاى ثابت را روى زمين پديد آورد و [با تأمين جريان آب به وسيله كوهها] در آن بركت نهاد و مواد غذايى آن را به اندازه و يكسان براى درخواست كنندگان تقدير كرد [5]. 11- آن گاه به [آفرينش] آسمان پرداخت [6]، در حالى كه [هنوز] به صورت بخارى بود و به آسمان و زمين گفت: خواه و ناخواه [از در تسليم در] آييد؛ گفتند: با ميل [از در تسليم در] آمديم [7]. [1]- به زيرنويس آيه 1 غافر (40) در مورد روابط رياضى حروف مقطعه اين سوره توجه فرماييد. [2]- رحمان و رحيم هر دو از ماده رحمت است و واژه معادلى براى آنها در فارسى نداريم؛ استاد مطهرى در تفسير «آشنايى با قرآن» ضمن تفسير سوره فاتحه گفته است: «رحمان بر وزن فعلان دلالت بر كثرت و وسعت رحمت خدا دارد و رحيم بر وزن فعيل دلالت بر لا ينقطع بودن و جاودانگى آن ...» بنا بر اين براى ترجمه و تبيين اين عبارت مىتوانيم بگوييم: «داراى رحمت وسيع و جاودانه»، به گونهاى كه در آيه 2 سوره فاتحه (1) آوردهايم. [3]- براى توضيح بيشتر به آيه 50 انعام (6) توجه فرماييد. [4]- به زيرنويس آيه 54 اعراف (7) توجه فرماييد. [5]- توجه داريم كه اگر كوهها وجود نداشت، برقرارى جريان دايمى آب در طبيعت از طريق رودخانهها و چشمههاى بزرگ و كوچك غير ممكن مىشد؛ و نيز مناطق آبرفتى كه مستعد زراعتند، به وجود نمىآمد. [6]- به زيرنويس اول آيه 29 بقره (2) توجه فرماييد. [7]- كلام طرفين، كلام تكوين است، نه اينكه واقعاً چنين گفته باشند؛ به آيه 40 نحل (16) توجه فرماييد.