10- آنها كه با تو بيعت مىكنند [1]، در حقيقت با خدا بيعت مىكنند [2]، دست خدا بر فراز دستهاى آنهاست؛ هر كه پيمان شكنى كند، به زيان خويش پيمان شكسته است؛ و هر كه به مفاد پيمان خويش با خدا وفا كند، پاداشى بزرگ به او خواهد داد. 11- باديه نشينانى [3] كه [از شركت در سفر حديبيه] تن زدند، [براى توجيه عذر خود] خواهند گفت: [محافظت] اموال و خانوادهمان ما را گرفتار كرد، براى ما آمرزش بخواه؛ چيزى كه در دلهاشان نيست و بر زبان مىآورند؛ بگو: هر گاه خدا براى شما ضرر يا نفعى اراده كند، كيست كه در قبال [خواست] خدا در مورد شما مؤثر باشد؟ آرى، خدا از آنچه مىكنيد آگاه است. 12- [عذرتان مبنايى نداشت] بلكه گمان شما اين بود كه پيامبر و مؤمنان [همراهش، از اين سفر خطرناك] هرگز نزد خانواده خويش باز نخواهند گشت و اين [انديشه] در دلهاى شما آراسته شد [4] و گمان بد برديد و گروهى ورشكسته شديد. 13- هر كه خدا و پيامبرش را باور ندارد، [بداند كه] براى انكار ورزان آتشى سوزان آماده كردهايم. 14- فرمانروايى آسمانها و زمين خاص خداست؛ هر كه را بخواهد [و شايسته بداند] مى بخشد و هر كه را بخواهد [و سزاوار ببيند] مجازات خواهد كرد؛ و خدا آمرزگارى است مهربان. 15- هنگامى كه عازم [خيبر و] گرفتن غنايم مىشويد، تن زدگان [از سفر حديبيه] خواهند گفت: اجازه دهيد ما هم شما را پيروى كنيم [5]؛ مىخواهند كلام خدا را [6] تغيير دهند؛ بگو: شما هرگز از ما پيروى نخواهيد كرد [زيرا از جنگ وحشت داريد]، خدا [در مورد شما] قبلًا چنين خبر داده است [7]، آن گاه خواهند گفت: بلكه شما نسبت به ما حسد مىورزيد؛ [نه،] بلكه آنها جز اندكى در نمىيافتند [8]. [1]- اشاره به بيعت رضوان است كه در آيه 18 همين سوره (فتح) مشروحتر آمده است. [2]- به آيه 80 نساء (4) توجه فرماييد. [3]- به زيرنويس آيه 90 توبه (9) مراجعه فرماييد. [4]- به آيه 25 فصلت (41) توجه فرماييد. [5]- به آيه 42 توبه (9) توجه فرماييد. [6]- به آيه 20 محمد (47) توجه فرماييد. [7]- پيشين. [8]- به آيه 7 روم (30) توجه فرماييد.