منصور و مهدى عباسى مسؤوليت ديوان خراج را بر عهده داشت. [1]

بجز افراد يادشده افراد ديگرى نيز بودند كه از يك سو پيرو و مريد امام (ع) بودند و از سوى ديگر در دستگاه خلافت عباسى مسؤوليت داشتند. پيش از اين به جريان فرماندار رى اشاره‌كرديم [2]؛ پس از اين نيز داستان زيادبن‌ابى سلمه را يادآورخواهيم‌شد.

هدف نفوذ

امام كاظم (ع) از نفوذ ياران خود در دستگاه خلافت عباسى اهدافى را تعقيب مى‌كرد كه مهمترين آنها عبارتند از:

الف- حمايت مالى از شيعيان‌

ب- رسيدگى به گرفتاريها و مشكلات شيعيان‌

ج- كسب اطلاعات از درون دستگاه خلافت‌

د- پشتيبانى اقتصادى تشكيلات شيعى‌

اهداف ياد شده برخى در سخنان و توصيه‌هاى امام كاظم (ع) به على‌بن يقطين مورد توجه و تأكيد قرار گرفته است؛ ليكن بعضى ديگر از سيره عملى و چگونگى رفتار آن حضرت با مسائل و جريانات استفاده مى‌شود.

[1] - همان، ص 306.

[2] - ر. ك: درس سوّم.