خلاصه‌

اتخاذ موضع منفى در برابر دستگاه خلافت عباسى از ديگر خط مشيهاى سياسى پيشواى هفتم (ع) به شمار مى‌رود. اينك نمونه‌هايى از موضعگيريهاى آن حضرت در برابر خلفاى معاصر خود.

الف- در برابر منصور: 1- پيش‌بينى مرگ منصور و دعا براى به هلاكت رسيدن وى. 2- موضعگيرى در برابر جشن نوروزىِ ترتيب يافته از سوى خليفه و تبديل مجلس جشن دستگاه خلافت به مجلس مرثيه‌سرايى براى امام حسين (ع).

ب- در برابر مهدى: درخواست استرداد فدك به اهل‌بيت و تعيين حدود آن كه در حقيقت حدود مملكت اسلامى در آن زمان بود از اين رو، خليفه كه چنين ديد از باز پس دادن آن پشيمان شد.

ج- در برابر هادى: پيش‌بينى مرگ هادى و دعا براى به هلاكت رسيدن وى.

د- در برابر هارون: امام (ع) علاوه بر آنكه خود در برابر هارون مواضع منفى زيادى داشت، ياران خود را از همكارى با دستگاه خلافت باز مى‌داشت. هشدار آن حضرت به صفوان بن مهران و زياد بن ابى سلمه در همين راستا بود.

پرسش‌

1- مواضع منفى امام كاظم (ع) در برابر منصور را به اختصار ذكر كنيد.

2- موضع‌منفى امام (ع) در برابر مهدى عباسى در ارتباط با فدك چه بود؟

3- امام كاظم (ع) در برابر تهديد هادى عباسى چه واكنشى نشان داد؟

4- امام (ع) به صفوان بن مهران چه رهنمودى ارائه نمود؟

5- زياد بن ابى سلمه كه بود و امام كاظم (ع) چه هشدارى به وى داد؟