مهدى، هادى و هارون معاصر بود.

منصور، نخستين خليفه معاصر امام كاظم عليه السلام فردى آزمند، بخيل، خونريز و بى رحم بود.

وى براى استوارى حكومتش افراد زيادى را كشت و در اين راه تا آنجا پيش رفت كه روى پيشينيان خود از بنى اميّه راسفيدكرد.

وى نسبت به علويان ومراكز تشبّع مثل مدينه سختگيرى بيشترى داشت. يكى از كارگزاران ستمگر و خونريز خود را بدانجا گمارد ولى وقتى با مخالفت و موضعگيرى مردم دوستدار اهل بيت اين شهر مواجه شد، آنان را محاصره اقتصادى كرد.

منصور به هر يك از علويان دسترسى پيدا مى‌كرد او را دستگير كرده به زندان مى‌افكند تا در سخت‌ترين شرايط جان سپارد.

منصور كه امام كاظم عليه السلام را در رأس دشمنان سرسخت وسازش‌ناپذير خود مى‌ديد، براى محدود كردن فعاليتهاى فرهنگى و روشنگرانه امام عليه السلام و پراكنده كردن شيعيان از گرد آن حضرت دست به تلاشهاى مذبوحانه ذيل زد:

1- گماردن جاسوس براى زير نظر داشتن ديدارها و ارتباطهاى امام عليه السلام.

2- حمايت از رجال علمى و قضاوت و فقهاى مخالف جبهه امامت.

3- ايجاد اختلاف ميان شيعيان در مسأله امامت.

پرسش‌

1- امام كاظم عليه السلام با چند تن از زمامداران عباسى و با هر كدام چند سال معاصر بود؟

2- ويژگيهاى اخلاقى نخستين خليفه عباسى معاصر امام عليه السلام را ذكر كنيد.

3- منصور، نسبت به علويان چه موضعى داشت؟

4- چرا مردم مدينه در برابر كارگزار منصور به مخالفت برخاستند؟

5- تلاشهاى مذبوحانه منصور نسبت به امام كاظم عليه السلام چه بود؟