نام کتاب : تاریخ نیروی دریایی اسلام در مصر و شام نویسنده : عبادی، احمد مختار جلد : 1 صفحه : 101
دولتمردان در قاهره «باخيال راحت پيرامون چنين چيزى هيچ
نمىانديشيدند و در زمينه اجراى آن قريب به يكسال اختلاف داشتند، ناوگان به حركت درآمد
و طوفان آن را بر گرداند و موفّق نشدند خود را به طرابلس برسانند تا اينكه آنچه قضا
و قدر الهى بود صورت گرفت.» [1] اين مطلب بدين معناست كه دستورات ويژه براى جمع آورى
كشتيهاى متعلّق به ناوگان مصر از بنادر آن شهر كه افضل در صدد آماده كردن آن و يارى
رساندن طرابلس بود، مدّت زيادى بطول انجاميد و در بين كادر فرماندهان افضل براى سرپرستى
و فرماندهى اين ناوگان اختلاف به وجود آمد و چنانكه معروف است چنين اختلافى در گذشته
بين تاج العجم و ابن قادوس در عسقلان پيش آمد كه به دستگيرى تاج العجم انجاميد.
از گفته ابن اثير چنين استفاده مىشود كه اختلاف آنها
نزديك به يكسال طول كشيد و طوفانى مخالف مسير حركت ناوگان وزيد كه آنرا از رسيدن به
موقع به شهر باز داشت و هنگامى كه ناوگان به آبهاى طرابلس وارد شد، شهر طرابلس و جبله
توسّط صليبىها سقوط كرده بود.
ابن قلانسى به رسيدن ناوگان در پى سقوط طرابلس اشاره مىكند
و مىگويد:
«در پى آن (سقوط شهر)، ناوگان مصر حضور پيدا كرد، تا
آن روز براى مصريان چنان ناوگانى با كاركنان بسيار و شناورهاى جنگى و نيروى رزمى و
آذوقه براى حمايت از طرابلس و تقويت آن شهر به موادّ غذايى فراوان و مردان جنگجو و
هزينههاى لازم به مدّت يكسال، به علاوه تقويت مرزهاى ساحلى و ساحل نشينان، سابقه نداشت،
اين ناوگان هشت روز پس از سقوط طرابلس به آنجا رسيد و آنچه قضا و قدر الهى براى اهالى
آنجا بود اتّفاق افتاد، ناوگان مدّتى در ساحل توقّف كرد و به پخش و توزيع غلّات و موادّ
غذايى و آذوقه درنواحى و اطراف آنجا پرداخت، اهالى صور و صيدا به ناوگان متوسّل گرديدند
و از
[1] - ابن اثير، ج 8، ص 259، چنين مطلبى را در: ابن قلانسى،
ص 163 و ابن جوزى، كتاب مرآةالزمان، ج 8، ص 17 و ابوالفداء، ج 4، ص 143 و مقريزى اتعاظ
الحنفاء، ص 116 أ مطالعه مىكنيم، امّا ابو محاسن علّت تأخير رسيدن ناوگان مصر را اين
گونه بيان مىكند: «به سوى آن سرزمين حركت كرد امّا فرنگيان آن را به مصر باز گرداندند»
(ابومحاسن، ج 5، ص 179).
نام کتاب : تاریخ نیروی دریایی اسلام در مصر و شام نویسنده : عبادی، احمد مختار جلد : 1 صفحه : 101