نام کتاب : تاریخ نیروی دریایی اسلام در مصر و شام نویسنده : عبادی، احمد مختار جلد : 1 صفحه : 121
ابراهيم تازى، رئيس مركز صنعتى اسكندريه، خود مغربى بود
كه در مبارزه با صليبىهابه دلاورى و شجاعت مشهور گشت، نويرى پس از بيان شجاعت و دلاورى
او چنين مىگويد:
«فرنگيان را كسى جز مغربىها مغلوب نمىكند زيرا آنها
با فرنگيان درشبه جزيره اسپانيا برخورد داشتهاند، طريقه جنگ با آنان و ضربه زدن به
آنها از راه خشكى و دريا را مىدانند، اگر عدّه زيادى از مغربىها با تأمين مخارج و
كشتيهاى مجهّز به نيرو و موادّ غذايى در اسكندريه وجود داشتند، مىتوانستند جزيرههاى
بسيارى را تخريب كنند و فرنگيان ساكن يك جزيره نيز با آنها همكارى كردند.» [1]
دريانوردان، در دوران فاطميان و بعد از آن دوران، در كشتيهاى
ناوگان به راندن كشتيها به وسيله پارو و يا برافراشتن بادبان كشتيها وتنظيم فرمان آنها
و يا مراقبت از دريا اشتغال داشتند، برخى از آنها با پارو كشتى مىراندند و بادبانها
را بر چوبهاى بادبان باز مىكردند و به نگهبانى مىپرداختند و گروهى ازآنان با كمك
نفت آتش زامىجنگيدند و به آتش بارى و يا پرتاب آتش با ارّابه جنگى و منجنيق معروف
بودندو دستهاى از آنها تيرانداز بودند و با انداختن چنگك مىجنگيدند و سنگ اندازها
با فلاخن ومنجنيق و كمند نبرد مىكردند. [2]
2- يگانهاى دريايى (جنگى و بازرگانى) در زمان
فاطميان
مقريزى شناورهاى مصرى را به دونوع تقسيم كرده است:
1- شناورهاى
جنگى: اين كشتيها ويژه حمله به دشمن ساخته شده بود و با حمل سلاح وادوات جنگى و نيرو
از بندر اسكندريه، دمياط، تنيس و فرما در مصر، و از بندر طرابلس، صيدا و صور در شام،
براى نبرد بامخالفان و دشمنان دولت روم شرقى
[1] - نويرى سكندرى، الإلمام بما قضت
به الاحكام، نسخه مصوّرى از نسخۀ خطّى هند، ص 277 ب.