ابو على حسن المهذّب بن زبير، شاعر آسوانى مصر، پيروزى ناوگان مصر را بر ناوگان صليبى‌ها در درياى طرابلس شام درعصر صالح طلايع بن رزّيك، چنين توصيف كرده است:

«به هنگام نبرد، ناوگانى آمد كه در روز گار مثل و مانند نداشت، من شيفته كشتيهاى تند روى هستم كه دشمن كوب است و دشمنان با آن سرخصومت دارند.

دررنگ مانند كلاغها هستندولى كار عقابهاى وحشى را انجام مى‌دهند، جنگ افزار فراوانى بر آن بار كرده‌اى و به جاى طناب، از نيره استفاده كرده است،

پراز اسير از فرزندان دشمن به سوى توآمد، و اسيران آنها ازناحيه گردن به هم بسته شده بودند.» [1]

ب- حراقه‌ها (آتش افكن‌ها): كشتيهاى جنگى بودند كه همانگونه كه ازنامش پيداست، كشتيهاى دشمن را به وسيله نفت به آتش مى‌كشيد [2] و از نظر اهمّيّت، در درجه بعد از غراب قرار دارد، فاطميان ازتعداد زيادى از اين نوع كشتيها برخوردار بودند، زيراآنها را از اغلبى‌ها به ارث برده بودند [3] و آنها را در نبرد قلوريه و در جنگهاى خود بر ضدّ بيزانسى‌ها بكار گرفتند، اين كشتيها به تعداد نزديك به يك صد پارو مجهّز بودند، [4] ابوعبداللّه بن حدّاد شاعر اندلسى در وصف آنها مى‌گويد:

«پاروى مژگان دارى كه مى‌گريد و گريه او دنباله دارد

چشمه‌هايى از نفت سفيد بر فراز آن است كه آتش است و هر كس به سوى آن بيايد خاكستر مى‌شود» [5]

[1] - محمدكامل حسين، الحياة الفكريه والادبيه بمصر من الفتح العربى حتى آخر الدولة الفاطميه، القاهره 1959، ص 176 ومحمد زغلول سلام، الادب فى‌عصر صلاح الدّين ايوبى، اسكندريه 1959، ص 375.

[2] - عماداصفهانى، الفتح القسى فى الفتح القدسى، تحقيق استاد محمد صبيح، قاهره 1965، ص 388.

[3] - ابن عذارى، ج 1، ص 137.

[4] - ابن مماتى، قوانين الدواوين، ص 340.

[5] - مقرى، نفح الطيب، ج 5، ص 198.