3- جنگ‌افزار و خواربار ويژه عمليّات دريايى‌

جنگاوران دريا به انواع مختلف سلاحها مسلّح بودند كه برخى از آنها رادر ذيل يادآور مى شويم:

الف- لتوت، دبابيس و مستوفيات: لتوت، عمودهاى آهنينى بودند كه سرهايى مستطيل شكل و دندانه دار داشتند كه اينها نيز از آهن ساخته شده بود [1] و گاه قبضه هاى اين گرزها از چوب محكم و گرد بود و مهره‌هاى تزيينى آهنى در قبضه آن تعبيه شده بود و گاهى گرد و مدوّر كردن مهره‌ها به صورت نقش و نگار و دندانه دار بود و گاهى تيز و صيقلى شده. [2] امّا دبابيس، فقط از ناحيه سر، گرد و دندانه دار بوده و با لتوت تفاوت داشت [3] و مستوفيات، گرزهاى مربّع شكل و بلندى بودكه طول هر يك از آنها به دو زراع مى‌رسيد و داراى قبضه اى گرد [4] بود و اين نوع اسلحه براى درهم كوبيدن كلاه‌خُودهاى فلزّى مورد استفاده قرار مى‌گرفت.

ب- شمشيرها، نيزه ها و تبرزين ها: شمشير ها داراى انواعى بودند كه از آن جمله شمشيرهاى صيقلى داده شده (صماصم) [5] و شمشيرهاى‌

[1] - مقريزى، الخطط، ج 2، ص 317 و عبدالمنعم ماجد، تاريخ الحضارة الاسلاميه فى العصور الوسطى، ص 65.

[2] - مرضى بن على الطرطوسى، تبصره ارباب الالباب فى كيفية النجاة فى الحروب من الاسوار، تحقيق كلودكاهن، مجلة الدراسات الشرقيه، موجود در موسّسه فرانسوى در دمشق، ج 12، سال 1947-1948، بيروت 1948، ص 117.

[3] - مقريزى، ج 2، ص 317.

[4] - همان مدرك.

[5] - صماصم، جمع صمصم و صمصامه است، يعنى شمشير برنده و يا شمشير برّانى كه كند نمى شود (ابن‌منظور، لسان العرب، ج 12، بيروت 1956، ص 347.

(448 .p ,l ,t ,serbara seriannoitcid xua tnemelppuus ,YZOD)