دمشق به همين دليل و به دليل نزديكى به جزيرةالعرب، عراق، الجزيره ومصر، از مركزيّت مهمّ اقتصادى برخوردار است زيرا اين شهر نقش واسطه بازرگانى بين شرق وغرب رادارااست، [1] به علاوه اين شهر بازارى براى منطقه كشاورزى ومركز مهمّ صنعتى به حساب مى‌آيد. [2] مهمترين توليدات دمشق، صنعت پارچه بافى ابريشمى وديباى گرانبهايى است كه به اين شهر نسبت داده مى‌شود وهمچنين صنعت ظروف شيشه‌اى ومينياتورى وصنايع كاغذ سازى است، به اضافه صنايع فلزّى مانند زيورآلات واسلحه ولوازم خانگى.

امّا شهر حلب درشمال شام ودر مرزهاى باديه درچهارراه بازرگانى بزرگ قرار گرفته است [3]، اين شهر در عصر فاطميان ترقّى كرد، وبه تعبير حسن بن احمد مهلبى دركتاب «المسالك والممالك» كه آن رابراى خليفه فاطمى، عزيز باللّه نوشته بود، شهرى است باشكوه وآباد، محلّ خوبى براى ورود به آن سامان، وداراى دهستانها وباغ وبستانهايى است كه ساير غلّه‌هاى ارزشمند درآنها گرد مى‌آيد، اقليم حلب ميان معّرة مصرين تاكوه سمّاق امتداد داشته وداراى محصولات انجير، كشمش، پسته، سماق وحبوبات فراوان ديگر است كه به مصر وعراق حمل مى‌شود ومهّياى ارسال به همه نقاط مى‌باشد. [4]

قزوينى مى‌گويد:

درزمينهاى حلب پنبه، كنجد، خربزه، خيار، ارزن، انگور، زردآلو، سيب وانجير كاشته مى‌شود

و در جاى ديگر مى‌گويد:

[1] - محمد كرد على، دمشق مدنية السحر والشعر، مجموعه‌اى است كه به شماره 16 آن، - 1944 مراجعه‌كنيد.

[2] - سواژيه، ص 8.

[3] - به گفته اصطخرى اين شهر در مسير راه عراق به مرزها وساير شامات قرار دارد (اصطخرى، المسالك والممالك، تحقيق دكتر محمد جابر الحسينى، قاهره 1961، ص 46 و ابن حوقل، ص 163).

[4] - ابن شداد، الاعلاق الخطيره، ج 1، بخش 1، دمشق 1953، ص 153.