«ازجاهاى شگفت‌انگيزاين شهر، بازار شيشه است، هنگاميكه انسان از آن عبور مى‌كند از بس ظرافت كارى ووسايل جالب مى بيند كه حاضر نيست آنجاراترك كند، اين وسايل به عنوان هديه وسوغات به ساير كشورها حمل مى‌شود». [1]

اصطخرى نيز بيان مى كند كه منطقه طينات كه قلعه‌اى است نزديك حلب درساحل دريا «محل گردآورى چوب هاى كاج است كه به شامات ومصر وبنادر انتقال مى‌يابد.» [2]

شهر حلب از همه آنچه را كه از سرزمين شام، روم، دياربكر، مصر وعراق مى‌گذشت، ماليات دريافت مى‌كرد وبازرگانان از كليّه نواحى يادشده براى تجارت بدانجا وارد مى شدند [3]، به همين دليل كالاهاى شرقى ورومى درآنجا فراوان به چشم مى‌خورد. به گفته ابن شحنه از ويژگيهاى اين شهر:

«رواج بازرگانى وبازار آن مى‌باشد به عنوان مثال، ابريشم، پشم، بزرى، پارچه‌هاى غير عربى وانواع پوستين از پوست سمور، رودك، گربه صحرايى، سنجاب وروباه وساير گرگها وكالاهاى هندى واجناس ظريف مانند پرده‌هاى قفقازى، تركى، رومى وساير جنس‌ها. دراين شهر گاهى دريك روز اجناسى بامناسبترين قيمت فروخته مى‌شود كه درساير شهرها دريك ماه فروخته نمى شود، به عنوان مثال اگر ده محموله بار، درقاهره كه شهر مركزى است به معرض فروش گذاشته شود، مدّت يكماه به فروش نمى رسد وبه همين ترتيب.» [4]

2- بازرگانى دريايى خارجى‌

[1] - قزوينى، آثارالبلاد، ص 184.

[2] - اصطخرى، ص 47 و ابن حوقل، ص 167.

[3] - سفرنامه، چاپ بيروت، ص 44.

[4] - ابن شحنه، الدرالمنتخب فى تاريخ مملكة حلب، بيروت 1909، ص 250 وصفحات بعد.