موقعيّت جغرافيايى مصر وسرزمين شام ومصالح مشترك سياسى- اقتصادى آنها باعث شد تا روابط استوارى بين دو كشور دوست، از قديمترين ايّام تاريخ، بوجود آيد كه برخى مظاهر تمدّن در زمينه اقتصاد، انديشه، مذهب [1] وهنر بر اين معنا دلالت دارد.

در خلال تاريخ گذشته ودوره ميانى، اين روابط، استوار وپابرجا گرديد وارتباطهاى اقتصادى وسياسى تحكيم شد به گونه اى كه اين دو كشور در بيشتر اوضاع واحوال داراى سرنوشت يكسان بودند، هر دو قدرت بر ضدّ تسلّط بيگانگان، يعنى آشوريها، ايرانيان، يونانى‌ها وروميان، مبارزه كردند وزير نفوذ كشور روم شرقى قرار گرفتند وسپس در قلمرو حكومت اسلامى عربى در آمدند ودر زمان طولونيان، اخشيديان، فاطميان، ايّوبى‌ها ومماليك، داراى وحدت وانسجامى بس محكم واستوار گرديدند وسپس به مصيبت جنگ صليبى، حمله مغول ونبرد عثمانى دچارشدند.

اعراب از زمانى كه شام به دست نيروهاى مسلمان عرب فتح گرديد به واقعيّت پيوستگى وارتباط بين دو كشور دوست، پى بردند وفتح شام، آزادى مصر را به دنبال داشت ودر دوران خلافت خلفاى راشدين، ناوگان مصرى در كنار ناوگان شامى در نبردهاى دريايى بر ضدّ بيزانسها وارد عمل شد ودر اين جنگ گروهى از جنگاوران مسيحى دوشادوش برادران مسلمان خويش شركت داشتند.

معاويه از آغاز نزاع خود باخليفه راشد على بن ابيطالب عليه السلام به اهميّت ضميمه كردن مصر به قلمرو حكومت خويش آگاه بود، به همين جهت، عمروعاص را قبل از تشكيل حكمين‌در «دومةالجندل» به طمع تضمين برترى دريايى وبراى تسلّط بر مصر وضميمه كردن آن به قلمرو حكومتش درشام، مأمور كرد.

واز آن زمان تاريخ وسرنوشت مصر همانند تاريخ وسرنوشت شام بود، دوكشور در بحرانها ومشكلات دوشادوش يكديگر بودند ود رخلال مراحل مبارزه تاريخى اعراب در دوره ميانى، كشور مصر در سراسر منطقه به عنوان مركز ثقل ودژ استوار اسلام به حساب مى‌آمد ودر بيشتر مقاطع تاريخ ميانى، سنگينى بار مبارزه بر ضدّ

[1] - رشيد الناضورى، أقدم صلات حضارية بين مصر ولبنان، مجلة كلية الاداب، جامعة الاسكندريه 1968.