نام کتاب : تاریخ نیروی دریایی اسلام در مصر و شام نویسنده : عبادی، احمد مختار جلد : 1 صفحه : 43
مسلمانان در دوران تيوفيل (829- 842 م) وميشل سوّم-
(842- 867 م) حملات كوبنده خود را بر جزائر بيزانس، ادامه دادند ودر سال 248 هجرى
(862 م) به جزيره «ميتيلين «و «آرتوس» يورش بردند، چنانكه در سال 252 هجرى (866 م)
جزيره «نيون» [1] را مورد حمله قرار دادند ودر آن پايگاهى نسبتاً هميشگى براى [2] خود
اتخاذ كردند وبدين ترتيب خطرى جدّى براى دولت بيزانس كه از سركوب آنهاوپايان دادن به
تهاجمات آنان عاجز مانده بود، به شمار مىآمدند.
پس از آن، كوششهاى جنگاوران كرت با تلاشهاى جنگجويان «طرطوس»
ودر رأس آنها «ليوطرابلسى» براى وارد كردن سهمگين ترين ضربات بر پيكر بيزانسى ها متّحد
گشت ودر سايه اين همبستگى استوار اهالى كرت ونيروهاى طرطوس موفّق شدند شهر «سالونيك»
را واقع در ساحل «تساليا» درهم بكوبند وبيست ودو هزار نفر از اهالى [3] آنرا به اسارت
خود در آوردند كه آنها رادر بازارهاى برده فروشى طرابلس و «كانديا» فروختند.
طبيعى بودكه «امپراتوران» خاندان مقدونى ونخستين فرد آنان
«بسيل اوّل» كه در سال (867 ميلادى) به امپراتورى رسيد، براى مصون ماندن جزاير يونان
از حملات مسلمانان، باتوجّه بيشتر به دريانوردى بيزانس وايجاد ناوگانى نيرومند وتقويت
پايگاههاى دريايى در امپراتورى بيزانس (روم شرقى) از آن جزاير حمايت كرد، امّا با توجّه
به سياست دريا نوردى بيزانسىها ناوگان كرت با همكارى پايدار ناوگان هاى شام، مصرو
«ثغر» خطرى واقعى را براى دولت بيزانس تشكيل مىداد تا اينكه «رومانوس ليكابينوس» امپراتور
روم شرقى توانست در سال 312 هجرى (924 م) در نزديكى جزيره «لمنوس» برناوگان ليوطرابلسى
پيروز شود ومنطقه درياى اژه را از حملات مسلمانها رهايى بخشد وآزاد كند.