علّت توجّه وى نسبت به ناوگان‌ها افزايش يافت: يكى براى برابرى با خطر قرمطى‌هابر شام و مصر و يا براى تقويت سواحل كشورش از انطاكيه تا اسكندريه، از بيم حملات بيزانسى‌ها. [1]

ويا اينكه خليفه فاطمى پس از تضمين برترى دريايى فاطميان بر نيمه غربى آبهاى درياى مديترانه، قصد ستيز با بيزانسى ها در نيمه شرقى اين آبها را داشت.

قلقشندى در اين باره مى‌گويد:

«امّا توجّه آنها نسبت به ناوگانها و حراست از مرزها و بها دادن به مسأله جهاد، از مهمّترين برنامه‌هاى آنان و ارزشمندترين چيز نزد آنها به شمار مى‌آمد و ناوگان‌هاى آنان در كليّه شهرهاى ساحلى مانند اسكندريه و دمياط از كشور مصر، و عسقلان، عكا، صور وغير آن از سواحل شام كه قبل از چيره شدن فرنگيان، در دست خودشان بود، استقرار داشت.» [2]

مقريزى در زمينه توجّه خاصّ معز و فرزندانش نسبت به ناوگان‌ها در مصر مى‌گويد:

«از آن زمان كه معز وارد مصر شد، توجّه به تشكيل ناوگان، تقويت شد و او به ايجاد كشتيهاى جنگى همّت گماشت و پسرانش نيز از او پيروى كردند و آنها به مسأله جهاد و ايجاد ناوگان اهتمام داشتند. آنان در شهرهاى مصر، اسكندريه و دمياط به ساختن كشتيهاى رزمى و شناورها و كشتيهاى نفربر و به جريان انداختن آنها در شهرهاى ساحلى مانند: صور، عكاو عسقلان ادامه دادند، ليست منظم فرماندهان ناوگان دراواخر حكومت فاطميان، از پنج هزار تن فراتر رفت، ده تن از برجستگان آنان را فرمانده مى‌ناميدند و يكى از بين آنها عنوان رهبرى ديگران را داشت. و حقوق ماهيانه هر يك از آنها به بيست دينار مى‌رسيد و رتبه‌هاى پائين تر به پانزده، ده، هشت و سپس به دو دينار كه كمترين مبلغ حقوق بود مى‌رسيد.

آنان داراى تيول بزرگى، موسوم به دروازه جنگاوران بودند كه بر آنها

[1] - حسين مونس، المسلمون فى حوض البحر الابيض المتوسط، ص 104.

[2] - قلقشندى، صبح الاعشى فى صناعة الانشاء، ج 3، ص 519.