ناوگان بسيار افزون گشت و اين از جمله مهمترين كارها در مصر به شمار مى‌آمد، درآنجا كشتيهاى جنگى كه مهم ترين مجموعه بخش ناوگان را تشكيل مى‌داد، ساخته مى‌شدو همانگونه كه جنگاوران نيروى زمينى را از حيث آذوقه تأمين مى‌كردند، جنگاوران دريا نيز تأمين مى‌شدند، فرماندهان ارتش، دستور وى را در امر تعليم تيراندازى پذيرفته ومردم در كشور مصر براى آموزش تيراندازى و كليّه فنون جنگى به فرزندان خود، تلاش فراوان مى‌كردند. فرماندهانى كه آشناى به امور جنگ بادشمن بودند برگزيده مى‌شدند. در بين كاركنان ناوگان افراد بى تجربه و ناآشناى به مسائل جنگى راه نمى‌يافتند، از سوى ديگر مردم براى جهاد و مبارزه با دشمنان خداو اقامه دين حق، ازخود رغبت نشان مى‌دادند، به همين دليل خدمه و كاركنان ناوگان از احترام و منزلت خاصّى برخوردار بودند. [1]

در همين مركز صنعتى بود كه سردار احمدبن طولون به ساختن يكصد فروند شناور جنگى به علاوه علابيات و كشتيهاى حمل و نقل و حمائم و سنابيك و قايقهاى خدمه [2]، همّت گماشت و آنها را در آن جزيره گرد آورد و به وسيله آنها آبهاى درياى بزرگ (درياى مديترانه) را تحت پوشش قرار داد، اين مركز همچنان در جاى خود باقى بود تاآنكه امير ابوبكر محمّدبن طغج اخشيد آن را تخريب كرد و در شعبان سال 325 هجرى (936 م) عوض آن، مركزى صنعتى در ساحل فسطاط مصر تأسيس كرد كه مركز صنعتى مصر ناميده شد و در محل مركز صنعتى جزيره باغى احداث كرد كه به نام باغ نمونه معروف شد. [3]

مركز صنعتى جزيره و مركز صنعتى مصر، تازمان روى كار آمدن «آمر باحكام اللّه» كه مأمون بن بطائحى وزير او در سال 516 هجرى (1122 م) دستور داد تا مركز صنعتى جزيره به ساختن كشتيهاى جنگى و كشتيهاى بزرگ حمل ونقل كالا بپردازد، [4] همچنان به توليد شناورهاى متعلّق به ناوگان ادامه مى‌دادند. امّا چهارمين‌

[1] - مقريزى، الخطط، ج 3، ص 105.

[2] - همان مدرك، ص 89 و سيوطى، منبع سابق، ج 2، ص 222.

[3] - همان مدرك، ج 3، ص 90، 114 و سيوطى، ج 2، ص 222.

[4] - همان مدرك، ص 115.