«تعطيل غير از انحلال است. اينكه فايده ندارد. ... اين كار اثرى ندارد. آنها كه فاسد هستند، كار خودشان را مى‌كنند. ...» [1]

واقعيت نيز همين است. انجمن گر چه در سال 1362 به طور نسبى از بين رفت، ولى خط انجمن كه خط تحجّرگرايى، جمود، خشك مقدّسى، مبارزه‌گريزى، رفاه‌طلبى، طعنه‌زدن به انقلابيون خط امام، ايجاد تشكيك در اذهان مردم، پرداختن به مسائل فرعى و حاشيه‌اى، و ... شده بود هنوز نمرده است. اين خط پيش از انجمن، در طول تاريخ اسلام وجود داشته است و پس از اين هم به راحتى از بين نخواهد رفت.

چه كسانى؟

1- بنيانگذاران: بنيانگذار اصلى انجمن حجتيه، شيخ محمود حلبى بود. [2]

2- رهبران: در تمام مدّت زندگى انجمن حجتيه، رهبرى آن با شيخ محمود حلبى بود. در اين اواخر، به دليل سنّ زياد وى، كارهاى اجرايى انجمن توسط شخصى به نام سيد حسن افتخارزاده صورت مى‌گرفت. سيد حسن افتخارزاده از اعضاى انجمن شاهنشاهى فلسفه بود. انجمن مزبور، زير نظر فرح پهلوى كار مى‌كرد. افتخارزاده در سال 1367 به دليل اهانت به شهدا و برخى از مقدّسات دينى دستگير شد. [3]

3- اعضا: انجمن حجتيه در ميان اقشار مختلف جامعه، افرادى را جذب كرده بود. سطح سواد، درآمد و مسؤوليتهاى سياسى آنها با يكديگر، تفاوتهاى زيادى داشت. از سرهنگ و مهندس گرفته تا محصّل معمولى در انجمن حجّتيه عضويت داشتند.

4- انشعابها: انجمن حجتيه تا زمان پيروزى انقلاب اسلامى، شاهد انشعاب قابل توجّهى نبود. پس از پيروزى انقلاب اسلامى، در نيمه شعبان 1359، آقاى طيّب، كه مسؤول كنفرانسهاى انجمن حجتيه بود، انشعاب كرد و همراه دوستانش، گروهى با نام

[1] در ساِیه آفتاب: ِیادها و ِیادداشتهائِی از زندگِی امام خمِینِی قدس سره، محمدحسن رحِیمِیان، ص 229، مؤسسه پاسدار اسلام، قم، چاپ سوم، 1371.

[2] روِیدادها و تحلِیل، ش 57، ص 37.

[3] همان، ص 38 و 37.