عثمانى نيز همين سرنوشت را در قسمتهاى جنوبى خود (عراق فعلى) از انگلستان پذيرفت و بغداد به تصرف انگليسيها درآمد و عثمانى از همدان و كرمانشاه عقب نشينى كرد و دولت مهاجرين نيز مقرّ خود را به استانبول انتقال داد. امّا كشور عثمانى با آنها رفتار غير دوستانه در پيش گرفت و ضمن خلع سلاح كردن آنها، از حمايت آنها خوددارى نمود و در نتيجه اين نيروها در كشورهاى اروپايى و ايران پراكنده [1] شدند. بدين ترتيب مشخص شد كه حمايت آلمان و عثمانى از مردم ايران و دولت مهاجرين در جهت اهدف و سياستهاى خود بوده، نه دلسوزى و حمايت از مردم ايران براى رفع اشغال كشورشان از وجود بيگانگان، چرا كه در اين صورت دولت عثمانى نبايستى ايران را اشغال كرده و مهاجرين را خلع سلاح مى‌كرد.

انقلاب اكتبر روسيه و تأثير آن بر روابط خارجى ايران‌

در اواسط جنگ جهانى اوّل، روسيه دچار تحوّلات و شورشهاى انقلابى بود كه بعدها اثرات مهمّى بر كشورمان داشت. انقلاب سال 1296 ه ش/ 1917 م، روسيه، در دو مرحله صورت گرفت. در مرحله اول حكومتى مركب از ده ليبرال ويك سوسياليست انقلابى به نام «الكساندر كرنسكى» تشكيل شد. اين افراد كه مخالف رژيم استبدادى تزار بودند، نيكلاى دوم را وادار به اسعفا نمودند، ولى رژيم سلطنتى باقى ماند تا تكليف رژيم پس از جنگ مشخص شود. پس از مدتى، پيروان لنين [2] دست به يك قيام مسلحانه زده، حكومت كرنسكى را سرنگون كردند و خود قدرت را به دست گرفتند و كشور جديدى به نام اتحاد جماهير سوسياليستى شوروى تشكيل شد و ايران از اولين كشورهايى بود كه آن را به رسميت شناخت. [3]

انقلاب اكتبر روسيه اثرات مهمّى بر روابط بين المللى، بويژه در روابط آن كشور با ايران داشت. حكومت انقلابى روسيه به رياست لنين كه بر اساس يك ايدئولوژى جديد

[1] - تاريخ تحولات سياسى و روابط خارجى ايران، مدنى، ج 2، ص 308-307.

[2] - اسم اصلى او، ولاديمير ايليچ اوليانف بود.

[3] - سيماى احمد شاه قاجار، شيخ الاسلامى، ج 1، ص 98-97؛ تاريخ روابط خارجى ايران، مهدوى، ص 198.