نام کتاب : تاریخ روابط خارجی معاصر ایران نویسنده : نظرپور، مهدی جلد : 1 صفحه : 142
پاسخهاى دولت فرانسه را غير قابل قبول مىدانست، در سال
1317 هش، ضمن احضار وزير مختار ايران از آن كشور، دستور قطع روابط سياسى با فرانسه
را صادر كرد. [1]
قطع رابطه ايران با فرانسه به مدت 5/ 1 سال ادامه داشت،
تا اين كه رئيس جمهور آن كشور يك هيأت فوق العاده را به ايران اعزام كرد تا ضمن شركت
در مراسم جشن ازدواج وليعهد ايران (محمدرضا) با فوزيه، از رضاخان عذرخواهى نمود. اين
عمل دولت فرانسه باعث رضايت ديكتاتور ايران شد و روابط دو كشور با اعزام وزير مختار
جديد به پاريس برقرار گرديد. [2]
علت قطع رابطه ايران و آمريكا نيز به اين شكل بود كه وزير
مختار ايران در امريكا (جلال علاء) به علت عدم رعايت مقررات راهنمايى و رانندگى آن
كشور، از طريق يك پاسبان دستگير شده و با دستبند به پاسگاه پليس تحويل داده شد. در
آنجا به محض اين كه به هويت و سمت او پى بردند، او را به اتّفاق همسرش آزاد كردند.
پس از اين حادثه، دولت ايران ضمن اعتراض به چنين عملى خواستار رسيدگى و عذرخواهى آن
كشور از ايران شد. عدم عذرخواهى دولت آمريكا از ايران از يك سو و اظهارات وزير خارجه
آن كشور مبنى بر اين كه مصونيت سياسى نبايد موجب تخلف از قوانين و مقررات كشور محل
مأموريت ديپلماتها شود، از سوى ديگر، باعث خشم رضاخان شد و او دستور قطع رابطه با آمريكا
را صادر كرد. [3]
طى مدّتى كه ايران وزير مختار خود را از آمريكا فراخوانده
بود، آمريكا سفارت خود را در ايران تعطيل نكرد و با داشتن يك كاردار در تهران، روابط
تجارى و اقتصادى با ايران را حفظ كرد. سرانجام در سال 1317 ه ش، رئيس جمهور آمريكا
(روزولت) با اعزام يك هيأت سياسى به ايران، از بازداشت وزير مختار ايران در آن كشور
عذرخواهى نمود و روابط سياسى دو كشور دوباره برقرار گرديد. [4]
[1] - تاريخ بيست ساله ايران، مكى، ج 6، ص 409، سياست
خارجى ايران در دوران پهلوى، هوشنگ مهدوى، ص 46-45.
[2] - سياست خارجى ايران در دوران پهلوى، هوشنگ مهدوى،
ص 46.