واقع هدف اصلى آن جلوگيرى از گسترش نفوذ شوروى در منطقه وتحكيم سلطه آمريكا وانگليس در خاورميانه با همكارى كشورهاى منطقه بود و به همين دليل، دولت شوروى با امضاى چنين پيمانى بويژه عضويت ايران در آن به مخالفت برخاست و روابط دو كشور تا حدودى به تيرگى گراييد. [1]

دكترين آيزنهاور و نفوذ بيشتر آمريكا در منطقه‌

ديپلماسى آمريكا با كمك انگلستان تا اين زمان توانسته بود چند كشور خاورميانه را در پيمان بغداد به دور هم جمع كرده، زمينه هاى نفوذ خود را تا حدودى گسترش دهد؛ امّا اين مقدار از توسعه طلبى در دوران جنگ سرد در مقابل بلوك شرق به رهبرى شوروى براى منطقه حساس خاورميانه و خليج فارس و منابع سرشار نفت و گاز آن براى آمريكا و هم پيمانان غربى او كفايت نمى كرد. به همين دليل آن كشور در صدد بود تا با استفاده از فرصت مناسب، سيطره خود را بر منطقه گسترش دهد.

بعد از اين كه آمريكا دراحداث سد عظيم «آسوان» از كمك به دولت مصر خوددارى نمود، جمال عبدالناصر رئيس جمهور آن كشور ضمن گرايش به مسكو، كانال سوئز را كه يك آبراه بين المللى بود، ملّى كرد. اين مسأله باعث جنگ بين اسرائيل، فرانسه وانگلستان با كشور مصر شد. هر چند كشورهاى مهاجم پس از اخطار آمريكا و شوروى و فشارهاى بين المللى، خاك مصر را ترك كردند، امّا اين بحران باعث دو دستگى شديد بين كشورهاى عربى شد و در نتيجه كشورهاى طرفدار سياست آمريكا در منطقه در اقليت قرار گرفتند. [2]

دولت آمريكا براى تقويت دوستان خود و جلوگيرى از گسترش نفوذ بيشتر شوروى در خاور ميانه به فكر طرح جديدى افتاد و به همين دليل در سال 1336 ه. ش/ 1957 م، آيزنهاور رئيس جمهور وقت آمريكا لايحه اى به كنگره آن كشور ارائه داد كه بعدها

[1] - سياست خارجى ايران در دوران پهلوى، هوشنگ مهدوى، ص 237، سياست خارجى آمريكا و شاه، گازيوروسكى، ص 209-210.، ص 241-239.

[2] - ر. ك: سياست خارجى ايران در دوران پهلوى، هوشنگ مهدوى، ص 246-243.