responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : تاریخ روابط خارجی معاصر ایران نویسنده : نظرپور، مهدی    جلد : 1  صفحه : 190

يك سو خواستار گسترش روابط بين دو كشور بودند و از سوى ديگر در برابر بعضى از سياستهاى منطقه اى و جهانى ايران دست به اعتراض زده، حتّى گاهى شاه را تهديد مى‌كردند. يكى از آن سياستها، عضويت ايران در پيمان منطقه‌اى بغداد بود كه مورد اعتراض مقامهاى شوروى قرار گرفت. در اين زمان «مولوتوف» وزير خارجه شوروى نخستين اعتراضيه آن كشور را در مسكو تسليم كاردار ايران كرد. در اين اعتراضيه دولت آن كشور عضويت ايران در آن پيمان را خلاف رويه حُسن همجوارى و ورود به دسته بنديهاى جهانى دانسته، آن را محكوم كرد. هر چند دولت ايران به اين اعتراضيه جواب داد، ولى مقامهاى اتحاد شوروى دلايل ايران را قانع كننده ندانسته، اعتراضيه ديگرى تسليم ايران كردند.

مسأله ديگرى كه در طى اين سالهاو قبل از آغاز دوران تنش زدايى باعث تيرگى روابط دو كشور شد، امضاى موافقتنامه دوجانبه نظامى بين ايران و آمريكا بود. در يازده اسفند 1137 ه. ش، يعنى چند روز پيش از امضاى موافقتنامه دوجانبه نظامى، دولت ايران با اتكا به پشتيبانى آمريكا، اعلام كرد كه مواد پنج و شش [1] عهدنامه 1300 ه. ش/ 1921 م، ايران و شوروى كهنه شده و قابل اجرا نيست. دولت شوروى ضمن تسليم يك يادداشت اعتراضيه ديگر به دولت ايران، متذكر شد كه موارد فوق الذكر به قوت خود باقى است و دولت‌ايران حق لغو يكجانبه آن را ندارد. پس از اين مسأله، حملات مقامهاى شوروى سابق به ايران، بويژه حملات شخصى «خروشچف» رهبر شوروى به شاه آغاز شده و به روزنامه ها و راديوهاى دو كشور نيز سرايت كرد. پس از سقوط دولت اقبال و روى كار آمدن شريف امامى، روابط دو كشور بهبود چشمگيرى پيدا نكرد، حتّى در زمان نخست وزيرى امينى تيره تر شد. اين رويه تا آغاز دوران مشهور به تنش زدايى بين آمريكا و شوروى ادامه داشت. [2]


[1] - گفتنى است كه بر اساس مواد 5 و 6 عهدنامۀ مزبور دولت شوروى سابق در صورتيكه در خاك ايران مورد تهديد دولت ثالثى قرارمى‌گرفت مى‌توانست نيروهاى خود را وارد ايران كند.

[2] - سياست خارجى ايران در دوران پهلوى، هوشنگ مهدوى، ص 274-260؛ تاريخ نوين ايران، م. س. ايوانف، ترجمه هوشنگ تيزابى و حسن قائم پناه، ص 262.

نام کتاب : تاریخ روابط خارجی معاصر ایران نویسنده : نظرپور، مهدی    جلد : 1  صفحه : 190
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست