واگذار شود، ممكن است در بين كشورهاى عرب منطقه عكس العمل منفى به وجود آورد. به همين علت بود كه سياستى معروف به «دو ستون» [1] توسط نيكسون و كيسينجر براى حفظ امنيت خليج فارس در نظر گرفته شد كه ايران و عربستان هر كدام يكى از ستونهاى آن را تشكيل مى‌دادند. البته عربستان سعودى كه يك كشور كم جمعيت و نسبت به ايران عقب مانده تر بود، نقش عمده‌اى را به عهده نداشت و نقش اصلى حفظ امنيت و حراست كشورهاى كوچك و منابع نفت به عهده ايران بود، چرا كه ارتش مجهز و منظم داشت. [2]

كمى بعد از اعلام سياست دو ستونى، سياست خارجى جديد آمريكا درباره كليه مناطق مهمّ و بحران خيز جهان توسط نيكسون در سخنرانى او در سال 1348 ه. ش/ 1968 م در جزيره گوام بيان شد كه بعدها مشهور به «دكترين نيكسون يا دكترين گوام» گرديد. بر اساس اين دكترين، مسؤليت حفظ امنيت و دفاع هر منطقه به عهده كشورهاى همان منطقه بود كه در واقع دوست و حافظ منافع آمريكا نيز بودند و آمريكا از نظر نظامى، اقتصادى، سياسى و تسليحاتى از آن‌ها پشتيبانى و حمايت مى‌كرد. [3] هدف آمريكا از اعلام سياستهاى جديد كه در واقع مكمل يكديگر بودند، از يك سو كاهش هزينه‌هاى نظامى و تسليحاتى خود و از سوى ديگر، فروش سلاح وتجهيزات بيشتر به كشورهاى مورد نظر و در نتيجه سر و سامان دادن به اوضاع اقتصادى و سياسى داخلى خود بود كه بر اثر جنگ ويتنام دچار بحرانها و اعتراضهايى شده بود.

از اين تاريخ به بعد، سياست دو ستونى و دكترين نيكسون اساس روابط خارجى ايران و آمريكا قرار گرفت و ايران كه تا اين زمان نقش درجه دومى در سياست منطقه‌اى آمريكا داشت، به دوست درجه اوّل و حافظ منافع آمريكا و ژاندارم خليج فارس تبديل شد. در سالهاى 1351 ه. ش و 1352 ه. ش شاه و نيكسون دوبار در تهران و واشنگتن با همديگر ملاقات كردند. به دنبال هر كدام از اين ديدارها، سيل سلاحها وتجهيزات جديد

[1] . 1 - Two Pillars Pollicy.

[2] - جنگ قدرتها در ايران، روبين، ص 103-102 و 108-107؛ عقاب و شير، بيل، ص 346-323.

[3] - ص 106-105؛ يك بستر و دو رؤيا، آندره فونتن، عبدالرضا هوشنگ مهدوى، ص 172.