نام کتاب : تاریخ روابط خارجی معاصر ایران نویسنده : نظرپور، مهدی جلد : 1 صفحه : 239
ساير پيوندهاى منطقهاى و جهانى داشتند، بازهم رو به بهبودى
نهاد. در نيمه دوم دهه 1340 ه. ش «ملك فيصل» پادشاه وقت عربستان سعودى و شاه ايران
ازكشورهاى يكديگر بازديد نمودند. اين امر منجر به ملاقات ساير مقامهاى دو كشور و در
نتيجه تفاهم بيشتر در مسائل منطقهاى و جهانى شد. [1]
در اواخر دهه 1340 ه. ش و اوايل دهه 1350 ه. ش، علاوه
بر عوامل قبلى كه باعث پيوند بيشتر دو كشور درسياستهاى منطقهاى و جهانى شده بود، دو
تحول عمده ديگر باعث گشايش فصل جديدى از روابط و همكاريهاى ايران و عربستان شد: اوّل
اعلام استراتژى جديد سياست خارجى امريكا در منطقه خليج فارس مشهور به «سياست دوستونى»
كه دو كشور ايران و عربستان پايه هاى اصلى آن را به عهده داشتند.
و باعث نزديكى بيش از پيش آنها شد، دوم تشكيل سازمان كشورهاى
صادركننده نفت (اوپك) كه دوكشور از جمله بنيانگذاران اين سازمان به شمار مىرفتند و
ناچار بودند استراتژيهاى نفتى مشتركى را دنبال كنند؛ اين مسأله نيز خود به خود باعث
افزايش وگسترش همكاريها و روابط دو كشور در صحنه روابط بين الملل ومنطقه شد. [2]
بعد از اعلام سياست دوستونى وتشكيل اوپك وحمايت امريكا
از رژيمهاى ايران و عربستان، اين دو كشور علاوه بر حمايت واجراى سياستها و حفاظت از
منافع غرب در سازمان اوپك و منطقه، حفظ امنيت كشورهاى كوچك طرفدار غرب در خليج فارس
و در نتيجه «حفظ وضع موجود» را به عهده داشتند. در همين راستا، دو رژيم آمريكايى شاه
و آل سعود به دستور ارباب خود، ضمن حل اختلافهاى خود بر سر جزاير و آبهاى خليج فارس،
با امكانات نظامى و مالى كه به لطف منابع غنى نفت در اختيار داشتند، در سركوب نيروهاى
كمونيستى جنبش ظفار كمك فراوانى نمودند. علاوه بر اين، كمكهاى نظامى و مالى فراوانى
در اختيار سومالى در جنگ با رژيم كمونيستى اتيوپى قرار دادند.
همكارى و همسويى شاه و آل سعود در جهت پاسدارى از منافع
غرب در منطقه تا روزهاى پايانى عمر شاه در ايران ادامه داشت كه با پيروزى انقلاب اسلامى
ايران به
[1] - مرورى بر روابط ايران و عربستان در دو دهه اخير،
بهرام اخوان كاظمى، ص 12-11.
[2] - همان، ص 13-11؛ جنگ قدرتها در ايران، روبين، ص
103.
نام کتاب : تاریخ روابط خارجی معاصر ایران نویسنده : نظرپور، مهدی جلد : 1 صفحه : 239