ورطه نابودى كشيده شد. [1]

روابط ايران با پاكستان‌

كشور پاكستان پس از جنگ جهانى دوم و با تقسيم «هندوستان بزرگ» تشكيل شد.

هندوستان بزرگ قبل از تقسيم و استقلال، سالها تحت سيطره انگلستان قرار داشت، از اين رو انگلستان استعمارگر در همه زمينه‌هاى سياسى، اقتصادى، اجتماعى و فرهنگى آن نفوذ عميق و همه جانبه اى داشت. پس از استقلال پاكستان از هندوستان، نفوذ انگلستان همچنان در اين كشور جديد التاسيس به قوت خود باقى ماند، امّاچون آن كشور در طول جنگ دوم جهانى دچار خسارت زيادى شده بود، ديگر قادر به حفظ نفوذش در كشورهاى ديگر نبود و به همين دليل امريكا كم كم جانشين انگلستان در كشورهايى شد كه بطور سنتى درگذشته در حيطه قلمرو آن كشور (انگلستان) قرار داشتند. از جمله مهمترين اين كشورها در منطقه، ايران و پاكستان بودند كه امريكا خيلى سريع در آنها خلأ ناشى از قدرت خارجى را پركرد.

وجود اشتراكات مذهبى، فرهنگى و جغرافيايى از يك سو وتفوّق سلطه سياسى واجتماعى امريكا در هر دو كشور ايران و پاكستان از سوى ديگر باعث شد كه روابط رژيم‌شاه با زمامداران آن كشور مانند اسكندر ميرزا، ايوب خان، يحيى خان، بوتو و ضياء الحق، سير صعودى به خودگرفته، بتدريج در همه زمينه‌ها گسترش يابد. محمد رضا پهلوى به دستور آمريكا كمكهاى زيادى در زمينه هاى اقتصادى و نظامى بطور بلاعوض در اختيا زمامداران پاكستان جهت تقويت بنيه نظامى آن كشور و درنتيجه دفاع از منافع غرب در منطقه قرار داد. [2] عضويت هر دو كشور در پيمانهاى منطقه‌اى بغداد [3]، سپس «سنتو» [4] و «سازمان عمران منطقه‌اى» [5] و در نتيجه همسويى وهمراهى‌

[1] - مرورى بر روابط ايران و عربستان در دو دهه اخير، بهرام اخوان كاظمى، ص 17-14.

[2] - ر. ك: ظهور و سقوط سلطنت پهلوى، خاطرات ارتشبد سابق حسين فردوست، ج 1، ص 547-545.

[3] - ر. ك: سياست خارجى ايران در دوران پهلوى، هوشنگ مهدوى، ص 237.

[4] - همان، ص 233.

[5] - همان، ص 335.