نام کتاب : تاریخ روابط خارجی معاصر ایران نویسنده : نظرپور، مهدی جلد : 1 صفحه : 248
1334 ه. ش وتضمين سرمايه گذاريهاى خصوصى آن كشور در ايران،
آلمان فدرال، به اولين شريك تجارى ايران تبديل شد.
در فروردين 1336 ه. ش با سفر دكتر «آدنائر» صدراعظم آلمان
فدرال به ايران وبه دنبال آن و در سال 1339 ه. ش با سفر وزير اقتصاد آن كشور جهت گشايش
نمايشگاه صنعتى آلمان در تهران، روابط سياسى و اقتصادى دو كشور باز هم گسترش يافت.
و به بالاترين سطح خود رسيد. [1]
در اواخر دهه 1340 ه. ش و اوايل دهه 1350 ه. ش دو حادثه
باعث سردى روابطسياسى دو كشور شد: اوّل سفر نيمهتمام شاه به آلمان فدرال درسال
1346 ه. ش كه به علت تظاهرات دانشجويان ايرانى و آلمانى عليه اين سفر و كشته شدن يك
دانشجوى آلمانى ناتمام ماند. دوم عدم شركت رئيس جمهور آلمان در جشنهاى 2500 ساله تخت
جمشيد در سال 1350. با اين حال، به روابط اقتصادى و فنى دو كشور لطمهاى وارد نشد و
آن كشور تا سال 1354 ه. ش مقام اوّل را در زمينه واردات كالا به ايران به عهده داشت
و فقط در اين سال بود كه آمريكا از نظر روابط تجارى جاى آن كشور را اشغال كرد و آلمان
به مقام دوم سقوط نمود. [2]
هر چند آلمان از نظر جايگاه بعد از امريكا قرار داشت،
ولى روابط اقتصادى و فنى رژيم شاه با آن كشور همچنان از جايگاه ويژهاى برخوردار بود.
دولت آلمان با در اختيار گذاشتن وامى به مبلغ 250 ميليون دلار در طرحهاى عمده صنعتى
ايران از جمله احداث دو نيروگاه اتمى در بوشهر شركت فعال داشت [3] و آلمانها تا زمان
پيروزى انقلاب اسلامى در آنجا مشغول كاربودند و بيشتر كارهاى ساختمانى آن دو رو به
اتمام بود كه بعدها به يكى از مسائل اختلاف برانگيز ايران و آلمان تبديل شد و در نهايت
آن كشور از تكميل و راه اندازى نيروگاه خوددارى كرده و پرونده سياه و لكه ننگى بر تاريخ
روابط دو كشور بر جاى گذاشت.
[1] - تاريخ روابط ايران از پايان جنگ جهانى دوم تا سقوط
رژيم پهلوى، مهدوى، ص 269.