روابط ايران با ساير كشورهاى اروپاى غربى‌

علاوه بر انگلستان و آلمان غربى، ايران با ساير كشورهاى اروپاى غربى كه دربلوك غرب قرارداشتند، روابط نزديكى داشت، مهمترين اين كشورها فرانسه و ايتاليا بودند.

روابط ايران و فرانسه به دليل عدم حضور استعمارى آن كشور در ايران از گذشته هاى دور همواره در سطح مطلوبى برقرار بوده است و كمتر زمانى را سراغ داريم كه روابط دو كشور دچار اختلال شده باشد. اين كشور در زمان جنگ جهانى دوم در كنار متفقين قرار داشت و با فاتحان جنگ، جشن پيروزى برگزار كرد و در بلوك بنديهاى بعد از جنگ در كنار آمريكا قرار گرفت، از اين رو روابط ايران با آن كشور همانند انگلستان، آمريكا و آلمان فدرال سابق و به دنبال آنها روز به روز گسترده تر و وسيعتر شد و در آخرين دهه عمر رژيم شاه آن كشور نيز به يكى از شركاى تجارى، اقتصادى و سياسى ايران در زمينه هاى مختلف نفت، انرژى اتمى و صنايع ديگر تبديل شد و پروژه هاى نيمه تمام آن كشور در ايران بعد از پيروزى انقلاب اسلامى يكى از دلايل نوسانات روابط ايران با فرانسه شد.

كشور ايتاليا هم كه از زمان نهضت ملى شدن نفت ايران و بعد از آن همواره يكى از مشتريان خوب نفت ايران بود، توانست همواره روابط خوبى را با ايران داشته باشد.

روابط شاه با ايتاليا نيز در دهه 1350 ه. ش و در زمانى كه دلارهاى نفتى فراوان با افزايش قيمت نفت به سوى ايران سرازير شده بود، در زمينه احداث يك پايگاه دريايى در چاه‌بهار و يك كارخانه هليكوپتر سازى در اصفهان و فروش هليكوپترهاى بل- آگوستا به ايران بطور گسترده‌اى افزايش يافت. [1]

روابط ايران با ژاپن‌

روابط سياسى و تجارى ايران و ژاپن از سابقه چندانى برخوردار نيست و آغاز مرحله جديد آن به اوايل دهه 1330 ه. ش و در زمان نخست وزيرى مصدق بر مى‌گردد. در

[1] - سياست خارجى ايران در دوران پهلوى، هوشنگ مهدوى، ص 422.