حدود 60% جمعيت آن كشور را شيعيان تشكيل مى دهند كه در طول تاريخ همواره با ايران داراى پيوندهاى مشترك فرهنگى و مذهبى بوده، ارتباط تنگاتنگى بين شيعيان عراق و ايران وجود داشته است. دوم اينكه وجود مراكز مهم مذهبى شيعه در دو كشور مزبور و حضور علما و مجتهدين برجسته در هر دو كشور، همواره باعث نزديكى بيشتر مردم مسلمان ايران و عراق شده و مرزهاى جغرافيايى نتوانسته تأثير چندان مهمى در جهت جدايى مردم دو كشور بگذارد. سوم اين كه وجود مرز مشترك طولانى بين دو كشور و حضور سيزده ساله رهبر كبير انقلاب اسلامى. حضرت امام خمينى (ره) درنجف از يك سو و كنار گذاشتن اكثريت شيعه عراق از قدرت سياسى به وسيله اقليت قدرت‌طلب حزب بعث از سوى ديگر، باعث شده بود كه مقامهاى جمهورى اسلامى ايران و مردم ايران توجه خاصى به عراق و مردم آن كشور داشته باشند. [1]

بطور كلى، گروهها و نهضتهاى آزاديبخش مخالف رژيم عراق را مى توان به دو دسته تقسيم كرد:

1- احزاب و گروههاى ملى گراى كرد كه شامل حزب دموكراتيك كردستان عراق، اتحاديه ميهنى كردستان و حزب سوسياليست كرد مى‌شود.

2- گروهها و نهضتهاى اسلامى شامل اخوان المسلمين، حزب الدعوة الاسلامية و سازمان عمل اسلامى.

دسته اول بطور طبيعى و با توجه به اصول و اهداف سياست خارجى ايران نمى توانست چندان مورد توجه ايران قرار گيرد، از ميان گروه دوم، اخوان المسلمين نيز به دليل اين كه بطور سنتى يك گروه سنى بود و از همان ابتدا در ميان مردم شيعه جنوب عراق جايگاهى نداشت، مورد نظر ايران نبود، همچنين نقش مهمى در نهضتهاى رهايى بخش سالهاى اخير عراق نداشته است. سازمان عمل اسلامى هم به دليل موضع گيريهاى رهبران آن و بويژه مواضع خصمانه آقاى سيدمحمدشيرازى عليه انقلاب اسلامى، نمى توانست مورد توجه ايران باشد. از ميان گروههاى اسلامى تنها حزب‌

[1] - ر. ك: رويارويى انقلاب اسلامى و آمريكا، كديور، ص 105-103؛ قبله عالم، فولر، ص 64-39.