نام کتاب : تاریخ روابط خارجی معاصر ایران نویسنده : نظرپور، مهدی جلد : 1 صفحه : 285
اواخر دى ماه 1358 ه. ش، ناوگان ششم وهفتم خود را به همراه
يك ناو هواپيمابر بزرگ عازم خليج فارس كرد تا با استفاده از پايگاههاى منطقه اى خود
در مصر، اسرائيل، عمان، سومالى و كنيا، ايران را در محاصره دريايى قرار دهد. [1]
عمليات «نجات» يا «پنجه عقاب» [2] يك نمونه از تلاشهاى
ناموفق نظامى امريكاعليه ايران بود كه در تاريخ پنج ارديبهشت 1359 ه. ش به مرحله اجرا
درآمد. بلاى طوفان شن در بيابان طبس، قدرت پوشالى آمريكا را فروريخت و ماجراى اصحاب
فيل را در انديشه ها زنده كرد. اين واقعه، شكستى دردناك براى كارتر و پيروزى درخشان
براى جمهورى اسلامى ايران بود. جيمى كارتر براى جبران عمليات ناكام طبس، عملياتهاى
ديگرى را طراحى كرد، ولى اين توطئه ها نيز قبل از عملى شدن، افشا و سبب رسوايى بيشتر
زمامداران امريكا شدند. [3]
كودتاى نافرجام «نوژه» (18/ 4/ 59) [4]، كودتاى قطب زاده
و شريعتمدارى ودهها توطئه ديگر كه به كاخ سفيد وصل بودند، توسط آمريكا عليه انقلاب
و نظام جمهورى اسلامى ايران تدارك ديده شد كه يكى پس از ديگرى به شكست انجاميد.
ج- بيانيه الجزاير راه حل ديپلماتيك بحران
پس از تسخير لانه جاسوسى، دولت امريكا براى خروج از اين
مخمصه به ابزارها و شيوههاى گوناگونى عليه ايران متوسل شد، اما هر بار با شكست تلخى
مواجه گرديد. پس از شكست عمليات تجاوزكارانه طبس و كودتاى نوژه، استفاده از اهرم ديپلماسى
براى آزادسازى جاسوسان دستگير شده در دستور كار سياست خارجى دولت كارتر قرار گرفت.
صرف نظر از علل مؤثر در اتخاذ چنين گزينشى از سوى آمريكا، ايران هم به دلايل متعددى
براى انتخاب شيوه مذاكره جهت حل و فصل بحران در نظر داشت. آغاز جنگ تحميلى عراق عليه
ايران با توطئه آمريكا باعث شد كه دفع تجاوز به عنوان محور
[1] - غائله چهاردهم اسفند؛ ظهور و سقوط ضد انقلاب، ص
229.