ايرانى، تشويق افغانها به جنگ با ايران و تسليم نامه اعتراض آميز شاه قاجار دست زد و در نامه خود شاه ايران راتهديد كرده، خواستار عزل حاكم بوشهر شد. [1]

سرانجام چند روز پس از قطع رابطه ايران و بريتانيا، دولت استعمارى بريتانيا، اولتيماتومى مبنى بر ترك محاصره هرات به ايران ارسال داشت و پس از چندى كشتيهاى جنگى آن كشور به پشتيبانى از امير هرات وارد خليج فارس شده و جزيره ايرانى «خارك» را تصرف كردند. انگلستان اعلام كرد كه اگر محاصره هرات ادامه پيدا كند جنگ ميان دو كشور آغاز خواهد شد. به اين ترتيب محاصره دوم هرات كه براى سركوبى حاكم شورشى آن شهر كه جزئى از ايران بود، با دخالت دولت انگلستان بدون هيچ نتيجه‌اى خاتمه پيدا كرد. [2]

دولت روسيه كه در اين زمان در ظاهر رابطه نزديكى با ايران داشت و ايران را تشويق به تصرف هرات كرده بود و حتّى در ملاقاتى كه بين وليعهد ايران- ناصر الدين ميرزا- و «نيكلاى اول» تزار روسيه همزمان با محاصره هرات صورت گرفته بود، تزار، سياست ايران را در هرات مورد تأييد قرار داده بود ولى هيچ گونه حمايت وپشتيبانى عملى از ايران در مقابل انگلستان نكرده، سياست بى طرفى و سكوت را در پيش گرفت. [3]

اعزام آجودان‌باشى [4] به اروپا

در زمانى كه هرات در محاصره ايران بود، «مك نايل» نماينده انگليس در امور داخلى ايران دخالت كرده، افغانها را تشويق به مقاومت در برابر ايران مى‌كرد. «محمّد شاه» چون فكر مى‌كرد او بدون اطلاع دولت انگلستان دست به چنين اقدامهايى زده، تصميم گرفت «ميرزا حسين خان آجودان باشى» را به لندن فرستاده تا ضمن تبريك جلوس سلطنت ملكه «ويكتوريا» از سفير انگلستان شكايت كرده، تعويض او را از مقامهاى دولت‌

[1] - پژوهشى در تاريخ ديپلماسى ايران، ص 189؛ ايران در دورۀ سلطنت قاجار، ص 146.

[2] - همان، ص 189؛ ايران در دوره سلطنت قاجار، ص 146.

[3] - تاريخ تحولات سياسى و روابط خارجى ايران، ج 1، ص 264.

[4] - آجودان باشى به كسى گفته مى‌شود كه مأمور ابلاغ امر يا فرمان يا پيامى است. آجودان به افسر حامى فرمان امر است.