هنگامى كه ناصرالدين شاه و هيأت همراه در اروپا مشغول خوشگذرانى بودند، مخالفتهاى داخلى عليه قرارداد «رويتر» و «سپهسالار» عامل قرارداد آغاز شد. مخالفان سه گروه بودند: دسته اوّل توده مردم و بازاريان به رهبرى «حاج ملاعلى كنى» مجتهد بزرگ و با نفوذ تهران، گروه دوم شامل مخالفان سپهسالار بودند كه از عده اى از درباريان و شاهزادگان تشكيل شده بودند گروه سوم عوامل دولت روسيه در ايران بودند كه بطور كلى مخالف واگذارى هر گونه امتياز به انگلستان بودند. اين سه گروه پيش از بازگشت شاه و همراهان او، با هم متّحد شده و قيامى را بر پا نمودند و به محض ورود شاه به كشور از طريق تلگراف در بندر انزلى خواستار عزل «سپهسالار» شدند. شاه ابتدا از عزل صدراعظم، خوددارى مى‌كرد. امّا وقتى با مخالفت شديد مردم روبه رو شد، ناچار تن به اين كار داد و پس از مدتى «سپهسالار» را به وزارت خارجه منصوب كرد. ناصرالدين شاه، خواسته دوم مخالفان را كه لغو قرارداد رويتر بود، موكول به نظر مشورتى مجلسى كرد كه به همين منظور تشكيل شد و پس از مخالفت مجلس با قرارداد، ناصرالدين شاه دستور لغو آن را به وزير خارجه صادر نموده و او نيز آن را به اطلاع رويتر رساند. [1]

سفر دوم ناصرالدين شاه به اروپا و نتايج آن‌

در سال 1257 ه ش/ 1878 م، بنا به پيشنهاد سپهسالار كه در اين زمان وزير امور خارجه بود، ناصرالدين شاه، يك بار ديگر عازم اروپا شد. شاه ايران قصد داشت در اين سفر از كشورهاى روسيّه، آلمان، فرانسه، انگليس، و اتريش ديدار كند. امّا كشور انگلستان چون از سفر قبلى ناصرالدين شاه نتيجه‌اى نگرفته بود و حتّى بعد از آن سفر، شاه ايران به علت قيامهاى داخلى و فشاركشور روسيه قرارداد «رويتر» را لغو كرده بود، ناراضى بود و به همين دليل انگليسيها تمايلى به پذيرش هيأت ايرانى نشان ندادند. بطور كلى به علت شكست عثمانى از روسيه و پيشروى اين كشور در منطقه بالكان واختلافهايى كه در اين زمان بين كشورهاى اروپايى به وجود آمده بود، شرايط همانند

[1] - تاريخ روابط خارجى ايران در دوران ناصرالدين‌شاه و مظفرالدين شاه، ولايتى، ص 133-124