بيشتر روسيه در ايران شده بود، با دريافت امتياز نفت ايران و انعقاد يك قرارداد بازرگانى با ايران كه به موجب آن تخفيفهاى گمركى را از ايران كسب كرده بود، مقدارى از عقب ماندگى خود را در صحنه سياسى و تجارى ايران جبران كرد. امتياز نفت دارسى و قرارداد بازرگانى با انگلستان كه به بهاى ناچيزى به آن دولت و اتباع آن واگذار شده بود، موجب نارضايتى شديد مردم ايران شد و در نتيجه اغتشاشاتى عليه آنها صورت گرفت كه استعفاى «امين السلطان» از صدارت و انتصاب «عين الدوله» كه مردى ديكتاتور و مستبد بود به جاى «او را موجب» شد.»

تلاش آلمان جهت حضور در منطقه خليج فارس و خاورميانه‌

سياست انگلستان از ابتداى قرن نوزدهم، حمايت از امپراتورى عثمانى و دور نگه‌داشتن كشور روسيه از تنگه‌هاى بسفر و داردانل و منطقه حساس بالكان بود. به همين دليل دولت استعمارى بريتانيا در موارد متعدد به نفع دولت عثمانى دخالت كرد كه از جمله آنها شركت در «جنگ كريمه» به پشتيبانى از عثمانى و حمايت از دولت آن كشور در كنگره برلين بود تا «مرد بيمار اروپا» [2] بتواند مدتى ديگر دوام داشته باشد. امّا در اواخر همين قرن، تغييرات عمده‌اى در سياست خارجى انگلستان نسبت به خاورميانه به وجود آمد و آن كشور، فكر تقسيم كشورهاى اين منطقه بويژه ايران و عثمانى به مناطق نفوذ رادنبال كرد. (1273 ه ش/ 1894 م) [3]

امپراتورى آلمان دراين زمان كه به تغيير سياست خارجى انگلستان در خصوص اين منطقه استراتژيك پى برده و متوجه اهميّت خاورميانه در آينده نزديك شده بود، به فكر استقرار پايگاهى در خليج فارس افتاد تا در آينده جاى پايى در آنجا داشته باشد. به همين علت در سال 1275 ه ش/ 1986 م، يك شركت آلمانى به نام «ونك هاوس»، نمايندگى‌

[1] - تاريخ روابط خارجى ايران، مهدوى، ص 176.

[2] - لقبى‌كه در اواخر قرن نوزده به امپراتورى عثمانى داده بودند.

[3] - روابط ايران با دول خارجى در دوران قاجاريه، نائبيان، ص 197؛ تاريخ تحولات سياسى‌و روابط خارجى ايران، مدنى، ج 2، ص 65.