نام کتاب : تاریخ سیاسی معاصر ایران نویسنده : تلاشان ، حسن جلد : 1 صفحه : 134
ركنالدين مختارى
رئيس شهربانى، مصطفى راسخ رئيس زندان و احمدى پزشك زندان دستگير شدند و به جرمهاى آنها
از جمله كشتار زندانيان سياسى، به شهادت رساندن سيد حسن مدرس و قتل افرادى همچون نصرتالدوله
فيروز، فرّخى، تيمورتاش سردار اسعد بختيارى و ... رسيدگى شد. در جريان اين محاكمات
مسائل زيادى فاش شد. از جمله اين اسرار به قتل رساندن تعدادى از زندانيان سياسى در
دوران استبداد رضا شاهى بود. با تمام اين جنايات تنها كسى كه به اعدام محكوم شد پزشك
زندان بود كه به طرق مختلف از جمله تزريق هوا، مسموم كردن و ايجاد سكته مصنوعى مبادرت
به قتل زندانيان مىكرد.
مبارزات آيتا
... كاشانى در دوران اشغال ايران
پس از اشغال ايران،
عدّهاى از رجال ايرانى توسّط انگليسيها دستگير و زندانى شدند.
از جمله كسانى كه
تحت تعقيب قرار گرفت آيتا ... سيد ابوالقاسم كاشانى بود. انگليسيها با سابقه مبارزاتى
ايشان و پدرش در جريان قيام عراق عليه انگليس و همچنين مخالفت ايشان با قرارداد
1919 م كاكس- وثوقالدوله كاملًا آشنا بودند. هر چند كه مأمورين انگليسى در خرداد
1322 به قصد دستگيرى وى سر زده وارد خانه شدند ولى موفّق به دستگيرى وى نشدند. تا اينكه
سرانجام در آستانه انتخابات مجلس چهاردهم وى را دستگير كردند. با آنكه به خاطر حضور
نيروهاى بيگانه در ايران اكثريت نمايندگان دلخواه انگليس و شوروى وارد مجلس شدند ولى
به علّت وجود آزاديهاى نسبى پس از فروپاشى استبداد رضا خانى تعداد اندكى از نمايندگان
مردم وارد مجلس شدند كه از جمله آنها آيتا ... كاشانى بود ولى قواى اشغالگر با ادامه
بازداشت، نام وى را از فهرست نمايندگان مجلس حذف كردند. پس از پايان جنگ، ايشان آزادى
خود را بازيافت. وى در اظهاراتى كه در پاسخ به سؤالات در زندان ارائه مىدهد مىگويد
كه اينجانب اساساً با هر بيگانهاى كه مصالح و استقلال مملكت ايران را به خطر بيندازد
مخالفم. وى اضافه مىكند كه:
نام کتاب : تاریخ سیاسی معاصر ایران نویسنده : تلاشان ، حسن جلد : 1 صفحه : 134