مجلس سنا در 1328 ه. ش و با هدف تثبيت و تحكيم قدرت شاه به وجود آمد. اين مجلس، در جريان نهضت ملّى نفت به علّت مخالفت با اين حركت مردمى، توسّط مجلس شوراى ملّى منحل شد، ولى بلافاصله پس از كودتاى 28 مرداد تشكيل شد. اين مجلس كه نيمى از نمايندگان آن بطور مستقيم توسّط شاه انتصاب مى‌شدند، تا پايان عمر رژيم سابق همواره درجهت هدف از پيش تعيين شده، يعنى تثبيت و تحكيم رژيم، گامهاى مؤثّرى برداشت. [1]

تشكيل احزاب دولتى‌

در دوران سلطنت محمّدرضا پهلوى احزاب فرمايشى گوناگون به دستور شاه پا به عرصه وجود گذاشتند كه هدف نهايى از تشكيل آنها تحكيم و تقويت قدرت شاه بود. در اينجا به اختصار بعضى از اين حزب‌ها معرّفى مى‌شوند.

الف- احزاب ملّيون و مردم‌

رژيم براى اثبات وجود حكومت دموكراتيك در ايران در سال 1336 ه. ش اقدام به تأسيس نظام دو حزبى كرد. حزب ملّيون به رياست نخست‌وزير اقبال به عنوان حزب اكثريت و حزب مردم به رياست عَلَم به عنوان اقليت تشكيل شد. به همين نسبت نيز نمايندگان مجلس دوره نوزده را بين خود تقسيم كرده بودند. جالب اينكه هيچ كس حتّى رهبران دو حزب نمى‌توانستند فرقى بين دو حزب تشخيص دهند. انگيزه اصلى كسانى كه به عضويت اين دو حزب درمى‌آمدند، حفظ و يا به دست آوردن مقام و منصب بود. [2]

ب- حزب ايران نوين‌

اين حزب در 1342 به رياست حسنعلى منصور موجوديت خود را بطور رسمى اعلام كرد. از آنجا كه دو حزب ملّيون و مردم موفّقيتى در مأموريت خود كه پر كردن شكاف بين مردم و رژيم بود به دست نياورده بودند، اين بار مأموريت به اين حزب‌

[1] تارِیخ سِیاسِی معاصر اِیران، مدنِی، ج 1، ص 255.

[2] تارِیخ معاصر اِیران، پِیتر آورِی، ترجمة رفِیعِی مهرآبادِی، ج 3، ص 79 ـ 80.