خود به گرجستان و پس از پيروزى در مقابل آراكلى خان تا سه روز دست سربازان خود را براى هر نوع جنايتى در تفليس بازگذاشت. زمانى كه وى تصميم گرفت وارد شهر شود، بسيارى از اهالى كه بعضى از آنها نيز مسلمان بودند، به استقبال وى آمدند، ولى او نه تنها آنها را مورد عفو يا ملاطفت قرار نداد، بلكه دستور داد سرهاى آنها را از بدن جدا كنند. [1] از اين رو، ذهنيت خاصى در بين مردم قفقاز نسبت به زمامداران ايرانى به‌وجود آمد. در نتيجه روسها زمينه فعاليت را در جهت رسيدن به آبهاى گرم، مساعد ديدند.

ج- مسيحى بودن مردم بعضى از نواحى: با توجه به اينكه دين رسمى ايران، اسلام و دين رسمى روسيه تزارى مسيحيت بود، مسيحيان اين خطّه كه بطور عمده از گرجيها بودند، خود را از اين جهت به روسها بيشتر از ايران نزديك مى‌ديدند.

اهداف روسها

روسها در جنگ خود عليه ايران، دو هدف عمده يعنى رسيدن به خليج فارس و حمله به عثمانى از طريق ايران را پيگيرى مى‌كردند:

الف- رسيدن به خليج فارس: روسها براى توسعه هر چه بيشتر قدرت سياسى، اقتصادى و نظامى خود محتاج دسترسى به آبهاى گرم و آزاد دنيا بودند. به همين سبب و براساس وصيتنامه منسوب به پطر كبير، زمامداران روسى همواره يكى از راههاى رسيدن به اين درخواست خود را دسترسى به خليج فارس مى‌ديدند. اين راه نه‌تنها آنها را به آبهاى آزاد مى‌رساند، بلكه مى‌توانستند به مستعمرات هندى انگليس نيز راه يابند و از اين طريق، شاهرگ حياتى انگليسيها را قطع كنند. [2]

ب- حمله به عثمانى از طريق ايران: با توجه به درگيريهاى طولانى كه بين روسيه و عثمانى بر سر تنگه‌هاى بُسفر و داردانل و همچنين سرزمينهاى استراتژيك بالكان وجود داشت، روسها سعى داشتند براى تضعيف هر چه بيشتر عثمانيها جبهه ديگرى از طريق‌

[1] تارِیخ تحولات سِیاسِی و روابط خارجِی اِیران، سِید جلال الدِین مدنِی، ج 1، ص 53.

[2] رقابت روس و انگلِیس در اِیران و افغانستان، پِیر کالوتر نزِیو، عباس آذرِین، ص 103 ـ 107.