نام کتاب : تاریخ سیاسی معاصر ایران نویسنده : تلاشان ، حسن جلد : 1 صفحه : 60
اين نوع دخالتها
از ديد مردم مسلمان ايران پنهان نمىماند و برترى اتباع خارجى را بر خود مىديدند.
آنها نظارهگر دخالت بيگانگان در امور ملّت و دولت ايران بودند و اين نوع برخوردها
را تحقيرى بزرگ و غير قابل تحمّل مىدانستند. با توجّه به وجود رژيم استبدادى، آنان
مترصّد زمانى مناسب براى بروز احساسات درونى خويش بودند.
د- وحدت لازم بين
نيروهاى انقلابى
وحدت، لازمه شروع
و ادامه هر حركت موفّق مىباشد. جنبشهايى كه در بين نيروهاى شركت كننده در آن اتّحاد
و يگانگى وجود نداشته باشد يقيناً به هدف خود نخواهند رسيد. هر نهضتى تا زمانى همراه
با موفّقيت مىباشد كه اتّحاد و اتّفاق بين نيروهاى آن وجود داشته، هيچگونه تفرقهاى
در بين آنها وجود نداشته باشد. تمام اقشار در آن زمان در يك مسأله با هم وحدت نظر داشتند
و آن الغاى امتياز توتون و تنباكو بود.
سه دسته مهم كه در
اين قيام شركت داشتند عبارت بودند از: روحانيون، تجّار و كسبه و تودههاى مردم. نقش
نخست و رهبرى كننده در اين حركت را روحانيون عهدهدار بودند؛ زيرا اين قشر در بين تجّار
و مردم نفوذ بسيار چشمگيرى داشت و هر نوع دعوت علما از دو قشر ديگر جهت مخالفت با اين
امتياز با موافقت و پشتيبانى كامل آنها مواجه شد. [1]
موادّ مهمّ امتياز
«رژى»
1- صاحب امتياز هر
ساله پانزده هزار ليره به خزانه شاه واريز نمايد.
2- سالانه 14 منافع
كمپانى به خزانه شاه واريز شود.
3- تمام وسايلى كه
كمپانى وارد مىكند از دادن عوارض گمركى و هرگونه ماليات معاف باشد.
4- هيچكس بدون اجازه
كمپانى حق خريد و فروش محصولات توتون و تنباكو را ندارد.
5- حمل و نقل توتون
و تنباكو به ايران قدغن است.
6- دولت ايران تعهد
مىكند كه به رسوم گمركى و يا عوارضى كه تاكنون به
[1] وحدت و
انسجام مردمِی مذکور در قسمتهاِی بعد توضِیح بِیشترِی
داده خواهد شد.
نام کتاب : تاریخ سیاسی معاصر ایران نویسنده : تلاشان ، حسن جلد : 1 صفحه : 60