«ملازگرد» يا «مانزيكرت» [1]- نزد مورخان غربى- جايى است در ارمنستان يكم [2] در سرچشمه‌هاى فرات؛ كه جنگ سرنوشت‌ساز ميان آلب ارسلان سلجوقى و امپراتور بيزانسى، «رومانوس ديوجان» در آن روى داد. اين نبرد با پيروزى مسلمانان (تركمانان) بر بيزانس‌ها پايان يافت و نتايجى به بار آورد كه بارزترينشان اينهاست:

1. نفوذ سلاجقه رو به فزونى نهاد؛ و آنان بى درنگ ارمنستان را به تصرف درآورده در آن مستقر گشتند.

2. خطر هم‌پيمانى ميان فاطميان و بيزانسى‌ها از ميان رفت؛ پيمانى كه خلافت عباسى و سلاجقه را به يك اندازه تهديد مى‌كرد.

3. نفوذ بيزانس در آسيا كاهش يافت؛ و اين امر هواداران جنگ‌هاى مسيحى را تشويق كرد تا مردم را به جنگ در شرق فرابخوانند.

4. نفوذ فاطميان كه تا امارتهاى شمالى مثل حلب و انطاكيه گسترش يافته بود، رو به كاستى نهاد.

[1] .trekiznaM

[2] . ارمنستان از شرق به غرب به چهار اقليم تقسيم و هر كدام به يك شماره خوانده مى‌شد. «ارمنستان يكم، شامل شمشاط، كليكيا، خلاط، ارجيش و باجنيس. ارمنستان دوّم، شامل سفرجان، دبيل، سراج طير و بغروند. ارمنستان سوم شامل جرزان و ارمنستان چهارم شامل سيجان و آران. ارمنستان يكم و دوم زير سلطۀ خزرها و ارمنستان سوم و چهارم زير سلطۀ روم (بيزانس) بود. (فتوح البلدان، بلاذرى، ص 198).