پيش آمده معافند. مسيحى حق بالا رفتن از ديوار و چشم دوختن به خانه‌هاى مسلمانان را ندارد. حق ورود به مساجد مسلمانان را ندارد. مسلمان حق دارد آزادانه در شهرهاى مسيحيان رفت و آمد كند. آنان موظف نيستند كه مانند يهوديان و مُدّجّنها نشان ويژه نصب كنند. كسى حق جلوگيرى مؤذن، نمازگزار، روزه‌دار را از وظايف دينى او را ندارد. كسى كه به آنان بخندد كيفر مى‌شود. آنان براى چند سال معين از پرداخت خسارت معافند. حاكم رم (پاپ) همه اين شرايط را مى‌پذيرد و پاى آن را امضا مى‌كند ... و شرايط فراوان ديگرى كه ذكر نكرديم». [1]

نيروهاى قشتاله در روز 2 ربيع الاول سال 797 ه/ 1492 م وارد قصر «الحمرا» گرديدند.

فرديناند براى شهر و دستگاه ادارى حاكمى تعيين كرد. چون ساكنان بشرات اين را دانستند به صلح پيوستند و حكومت فرديناند آنان را نيز طبق همين شرايط شامل گرديد. آنگاه دشمن فرمان داد بناهاى لازم در الحمرا ساخته و تقويت شود. كاخها تجديد بنا گردد و دژها تعمير شود. فرديناند روزها را به الحمرا مى‌رفت و شبها به جايگاه خودش باز مى‌گشت- تا آنكه مطمئن شد خطر خيانت تهديدش نمى‌كند. آنگاه وارد شهر شد و در آن چرخيد. سپس به سلطان مسلمانان فرمان داد براى سكونت به «بشرات» برود و آنجا از آن وى باشد. امير نيز به آنجا رفت و سربازان را از آنجا بيرون كشيد. آنگاه فرديناند دست به حيله زد تا او را به مغرب بكوچاند و چنين وانمود كرد كه خود مغرب خواستار آمدن او شده است. سپس به حاكم «مريه» چنين نوشت: به محض رسيدن اين نامه هيچ كس حق جلوگيرى سرورم ابوعبدالله را از سفر به هر نقطه از مغرب كه بخواهد ندارد. هر كس از اين نامه آگاه شد بايد او را روانه كند و به منظور وفادارى به پيمانى كه با او بسته شده بايد همراهش بماند». او بلافاصله طبق متن همين نامه حركت كرد، سوار كشتى شد، در مليله فرود آمد و در فاس اقامت گزيد. [2]

سپس مسيحيان پيمان را شكستند و شرايط را بند به بند نقض كردند تا آنكه در سال 904 ه/ 1498 م همه مسلمانان را مجبور ساختند كه مسيحى شوند. چون كار از اندازه معمول فراتر

[1] . نفح الطيب، مقرى، ج 4، ص 526.

[2] . نسب سلطان يادشده كه غرناطه به دست او گرفته شد چنين ذكر شده است: ابوعبدالله محمد بن سلطان ابى الحسن ابن سلطان سعد ابن امير على ابن سلطان يوسف ابن سلطان محمد غنى بالله ابن سلطان ابى الحجاج يوسف ابن سلطان اسماعيل - كشندۀ پادشاه مسيحيان - دون پدرو - در مرغزار غرناطه - ابن فرج بن اسماعيل بن يوسف بن مضر بن قيس انصارى خزرجى.