نام کتاب : روزهای سرنوشت ساز در جنگهای صلیبی نویسنده : عسلی، بسام جلد : 1 صفحه : 231
چون ماه سپتامبر فرا رسيد پادشاه لهستان «ميكال» با سلطان
عثمانى محمد چهارم پيمان صلحى امضا كرد كه به موجب آن ميخال از بودوليا و اوكراين عقبنشينى
كرد. اين در حالى بود كه لهستان پيش از آن در يك محاصره كوتاه مدت دژ قامنج را در مرز
از دست داده بود. اما مارشال سوبيسكى [1] اين معاهده را در سال بعد نقض كرد و در
11 تشرين دوم (نوامبر) در چوزيم [2] به پيروزى رسيد.
اندكى پس از آن ميكال از دنيا رفت و سوبيسكى با عنوان
«حناى سوم» بر تخت لهستان نشست. اما او در حملههاى آتى به هيچ پيروزى دست نيافت. وى
پس از آنكه در سال 1676 م با تكيه بر پيروزى قبلى خود در لوويج [3] در صدد عبور از
دنيستر برآمد، نيروى ده هزار نفرى او در «زوراونو» [4] به محاصره درآمدند؛ و او ناگزير
پيمان صلحى را امضا كرد كه به موجب آن بار ديگر از بخش اعظم بودوليا و اوكرانيا عقبنشينى
كرد.
امپراتور عثمانى صلح با لهستان را پذيرفت و به دليل اختلافاتى
كه در اين دوره ميان روسيه و باب عالى بروز كرد درصدد كسب پيروزى برنيامد. اين اختلاف
اندكى بعد تبديل به تهديد گرديد. علت آن ادامه يافتن پشتيبانى عثمانى از قفقازيها بود
كه ساليانى دراز در اكراين بر ضد روسيه مىجنگيدند. سرانجام كار به جنگ ميان عثمانى
و روسيه انجاميد و طرفين در جنگهاى خونبار زيانهاى بسيارى متحمل شدند، تا آنكه به موجب
پيمان صلح 1681 م روسيه بر كِيِف و نواحى پيرامون آن چيره گشت. به دنبال آن مدنيت «كِيف»
شكل گرفت كه فرماندهى جنگ بر ضد عثمانى و بازپسگيرى متصرفاتش را عهدهدار بود.
[1] . مارشال سوبيسكى )iiinaej(ikseiboS پادشاه لهستان از 1673 تا 1696 م. وى در چند نقطه بر
عثمانيها پيروزگرديد. او وين را كه در محاصرۀ قره مصطفى بود به سال 1683 م آزاد
ساخت و از سوى غربيها قهرمان ملى به شمار آمد. وى از متولدان اوليسكو okselO (1629-1696 م) است و 67 سال عمر كرد.
[2] . خوتين mizcohC يا micohC يا nitoH از شهرهاى صربستان eibarasseB واقع بر ساحل رودخانۀ دنيستر. اين شهر هرگز از
شهرهاى رومانى نبود، و امروزه در مولداوى eivadloM واقع است. سوبيسكى در 1673 م در آنجا بر عثمانيها پيروز
شد.
[3] . لوويج - wowL يا لوو vovL به آلمانى grebmeL ، يكى از شهرهاى اتحاد شوروى (پيشين) در ناحيه اوكرانيا
واقعدر ميان بوگ guB
و دنيستر retseinD . شارل دوازدهم در 1075 م آن را تصرف
كرد و در 1914 م به تصرف روس درآمد. آلمان در 1915 م بر آن چيره شد و در سال
(1922-1939 م) به شهر بولونيا تبديل گرديد.
[4] . زوراونو onwaruZ شهرى در اكراين (گاليسيه eicilaG ) واقع بر ساحل رودخانۀ
دنيستر.
نام کتاب : روزهای سرنوشت ساز در جنگهای صلیبی نویسنده : عسلی، بسام جلد : 1 صفحه : 231