و لباس‌ها را كپه مى‌كرد و او را روى آن مى‌خواباند، آن وقت خود به مداواى مجروحان مى‌پرداخت. پرستارى توالت‌ها را تميز مى‌كرد؛ اما ذره‌اى از سختى كار گله نمى‌كرد. بسيار ديده شده خانمى كه پرستار مجروح شيميايى بوده خود به عوارض شيميايى مبتلا مى‌شده است. خانم يوسف‌زاده، تنها يك نمونه از زنان پرستارى است كه به دليل آلودگى شيميايى به شهادت رسيدند. [1]

كار امدادگرى در شهرهاى مرزى جنوب و غرب، براى زنان طاقت‌فرسا بوده اما عشق به اسلام و انقلاب، امدادگران پير و جوان را بر ماندن استوارتر مى‌ساخت، تا حدى كه بسيارى از آنها بى‌توجه به اصرار خانواده‌ها، در خطوط جنگى ماندند تا مرهمى بر زخم‌هاى دلير مردان رزم و جنگ باشند. بعضى از آنان، حتى آموزش كلاسيك پرستارى را نديده بودند؛ ولى به سرعت آموزشهاى تجربى را جايگزين آن كردند و چنان اين آموزش‌ها را با عشق به خدا عجين نمودند كه توانستند هم پرستار جسم و هم پرستار روح و روان رزمندگان گردند.

نتيجه اينكه آنچه زنان را واداشت تا در بدترين شرايط و با اقل امكانات در جنگى نابرابر به يارى مدافعان كشور بپردازند، ايمان به جزاى خير نزد خداوند و اعتقاد به درستى راه امام بود. در غير اين صورت، بعيد بود پس از آنكه با ايثار جان، مال و اولاد خود، انقلاب اسلامى را به پيروزى رساندند، در ميدان مبارزه بمانند. بى‌شك از مهم‌ترين علل پيروزى جنگ، حضور خالصانه زنان در عرصه دفاع بود. حتى فراتر از اين بايد گفت: «ملتى كه بانوانش در صف مقدم براى پيشبرد مقاصد اسلامى هست، آسيب نخواهد ديد.» [2]

[1] امِیر معصومِی، زنان جنگ (تهران: تبلِیغات و انتشارات ارتش، 1376) ص 30. لِیلا محمدِی، دِیدار زخم‌ها (تهران: دفتر هنر و ادبِیات، 1381) ص 40 ـ 37. پالِین نور، خاطرات امدادگران و پزشکان جبهه (تهران: حدِیث، 1376) ص 22 ـ 18.

[2] امام خمِینِی، صحِیفه نور، ج 1، همان، ص 80.