نيروى رزمى و تجهيزات‌

جنگ بدر از هر جهت نابرابر بود، با اين توضيح كه از نظر امكانات مادى، برترى با مشركان و از نظر معنوى برترى با مسلمانان بود. عده مسلمانان در اين جنگ 313 تن بود، 77 تن از مهاجران و 236 نفر از انصار بودند؛ اين در حالى بود كه سپاه مشركان تعدادى بين 950 تا هزار نفر بود. [2]

سپاه رسول خدا (ص) هفتاد شتر و دو اسب به همراه داشت، در مقابل، مشركان صد اسب و هفتصد شتر داشتند. مسلمانان تنها داراى هفت زره و هشتاد شمشير بودند، در حالى كه تعداد زيادى از نيروهاى پياده دشمن داراى زره بودند. [3]

الف- فرماندهى:

فرمانده سپاه اسلام، رسول خدا (ص) و پرچم به دست امير مؤمنان، على (ع) بود. فرماندهى سپاه قريش بر عهده ابوجهل بود. آنان سه پرچم داشتند، يكى را فردى به نام ابى عزيز داشت. ديگرى را نضربن حارث و سومى را طلحةبن ابى طلحه. [4]

سرآمد فرماندهان سپاه اسلام پس از رسول خدا (ص) على بن ابى طالب (ع) بود.

دلاور مردانى چون حمزه سيد الشهدا، مقداد، عبدالله جحش، ابوعبيده جراح و سعد بن معاذ نيز در سپاه اسلام حضور داشتند. [5] از جنگجويان سرشناس سپاه كفر مى‌توان عتبة، شيبه، وليد بن عتبه و ابوجهل را نام برد.

ب- كسب اطلاعات:

از آنجا كه هدف اوليه عمليات بدر، حمله به كاروان تجارتى قريش بود، وقتى رسول خدا (ص) خبر آمدن كاروان از شام را دريافت كرد، دو تن از مسلمانان را فرستاد تا از وضع كاروان خبر بياورند. ليكن منتظر بازگشت آن دو نشد و حركت كرد. آن دو نفر اطلاعات لازم را به دست آوردند و در بين راه به رسول خدا گزارش كردند.

[1] بحار الانوار، محمدباقر مجلسِی، ج 19، ص 206، انتشارات مؤسسه الوفاء بِیروت.

[2] همان؛ مغازِی، ج 2، ص 29 ـ 30؛ السِیرة النبوِیه، ج 2، ص 321.

[3] همان؛ مغازِی، ج 1، ص 43.

[4] السِیرة النبوِیه، ج 2، ص 333.