تصوير شماره 31

در طول دوران زندگى رسول خدا (ص) آنچه لازمه زندگى معنوى و مدنى جامعه بود از آسمان نازل گرديد؛ و شخص آن حضرت نيز از سوى خداوند همچون الگو معرفى شد، كه بايد رفتار و كردارش سرمشق قرار گيرد. [1] در نتيجه روابط اخلاقى، خانوادگى، اجتماعى و سياسى جامعه و دولت نمونه اسلامى شكل گرفت و تنظيم گرديد؛ و به اين ترتيب پايه مدنيت اسلامى در مدينة النبى نهاده شد.

4. تشكيل نخستين دولت‌

چنان كه در مباحث پيشين گفته شد، عربستان در طول تاريخ پيش از اسلام از دولتى متمركز بى‌بهره بود. اما پس از اسلام اين سرزمين پهناور از چنان دولت نيرومندى برخوردار گرديد كه نه تنها امور سراسر آن سرزمين را سامان بخشيد، بلكه عربستان را به صورت قدرتى درآورد كه توانست امپراتوريهاى نيرومند پيرامونش را تهديد كند. [2]

[1] . قرآن كريم (سورۀ احزاب، آيه 21) دراين باره مى‌فرمايد:(لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِاللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَن كَانَ يَرْجُوا اللَّهَوَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِيراً.) (رسول خدا (ص) براى شما اسوه‌اى نيكو است، به ويژه براى آنها كه اميد به رحمت خداوند و روز رستاخيز دارند و مدام به ذكر خدا مشغولند.) توجّه مسلمانان به سيرۀ رسول خدا (ص) و تلاش آنان براى ثبت اعمال عبادى آن حضرت و نيز ديگر مقررات دينى منجر به گسترش ادبيات حديث گرديده است؛ كه به نوبۀ خود بخش عظيمى از فرهنگ اسلامى را تشكيل مى‌دهد. (ر. ك.. aris ,malsI fo aidepolcycnE retrohs(

[2] . تاريخ جوامع اسلامى، ص 69-73