4. مدارس نظاميه:

اين مدارس با تدبير نظام الملك طوسى، وزير دودمان سلجوقى، در شهرهاى اصفهان، نيشابور، بلخ، هرات، بصره، بغداد و ديگر جاهاى ايران تأسيس گرديد.

- نظاميه اصفهان: تدريس در اين نظاميه را خاندان خجندى برعهده داشت؛ و به افتخار صدرالدين خجندى، از مدرسان بزرگ اين دودمان، بر نظاميه اصفهان نام صدريه نهاده شد.

- نظاميه نيشابور: امام الحرمين ابوالمعالى جوينى (وفات: 478 ه) تدريس در آن را عهده‌دار بود و ابونصر سراج (وفات: 518) و ابوالحسن كياهراسى (وفات: 504) سِمَت دستيارى او را داشتند. در اين مدرسه، روزانه سيصد نفر دانشجو سرگرم تحصيل بودند.

- نظاميه بغداد: اين مدرسه در ميان ديگر مدارس از معروفيت بيشترى برخوردار است. اين شهرت، پس از وسعت بنا و ميزان موقوفات، ناشى از حضور دانشمندان بزرگ ايرانى همچون ابو اسحق شيرازى و امام محمد غزالى طوسى بر كرسى تدريس آن بوده است. علاوه بر دو دانشمند ياد شده، كسان زير نيز در نظاميه بغداد كرسى استادى داشته‌اند:

- امام احمد غزالى طوسى (وفات: 520 ه).

- حسين بن على طبرى (وفات: 495 ه).

- ابوزكريا يحيى بن على خطيب تبريزى (وفات: 502 ه).

- ابوالحسن كياعلى بن محمد طبرى (وفات: 504 ه).

- ابوالحسن على بن محمد استرآبادى (وفات: 516 ه).

- ابوسعيد ميهنى (وفات: 517 ه).

- ابو على اصفهانى (وفات: 525 ه) شاگرد نظاميه اصفهان و مدرس نظاميه بغداد.

- ابونصر عبدالرحيم بن امام ابوالقاسم قشيرى (وفات: 514 ه).

- ابوبكر خجندى (وفات: 552 ه).

- ابوالنجيب سهروردى (وفات: 563 ه).

- ابوالخير احمد بن اسماعيل طالقانى (وفات: 590 ه).

- عماد كاتب اصفهانى (وفات: 597 ه).

- شمس‌الدين محمد بن حكيم كيشى (وفات: 694 ه).

- ابوحامد نووى (وفات: 567 ه).