فرهنگهاى فرعى نيز داشته باشد كه از منشأ ملى، دين و اوضاع اجتماعى حاصل مى‌شود. چنان كه بر عكس از طريق تماسهاى صلح‌آميز يا قهرى فرهنگى، ممكن است يك فرهنگ مشترك مورد قبول چند جامعه مختلف قرار گيرد. اين عمل متضمن همفرهنگى است و آن فرايندى است كه به وسيله آن اعضاى يك گروه آداب و عادات گروه ديگر را مى‌پذيرد. [1]

فعاليت:

با همكلاسان به گفت و گو بنشينيد و تعريفهاى ارائه شده درباره فرهنگ و تمدن و نيز ارتباط آنها با يكديگر را جمع‌بندى كنيد.

2. مفهوم تمدن اسلامى‌

تمدنى كه روزگارى به نام اسلام بر بخشهاى گسترده‌اى از جهان حكمفرما شد، محصول تلاش و كوشش دو دسته از اقوام و ملتها است. دسته نخست كسانى بودند كه با ظهور و دعوت اسلام كيش پيشين خود را كنار نهادند و به اسلام گرويدند. دسته دوم كسانى بودند كه آيين گذشته خودرا حفظ كردند و به عنوان همپيمان و معاهد، همچنان در قلمرو اسلامى به زندگى خود ادامه دادند. اين هر دو گروه در دوران گسترش اسلام با حفظ نوعى وابستگى به فرهنگ بومى خود، جذب اصول و ارزشهاى اسلامى گشته و تمدن بزرگ اسلامى را رقم زدند.

اما در يك نگاه دقيق‌تر مى‌توان تمدن اسلامى را شامل دو جنبه دانست. يك جنبه آن به وسيله خود اسلام پديد آمد و در پرتو خلاقيت و ابتكار مسلمانان بسط و گسترش يافت. در حقيقت منشأ اين جنبه از تمدن اسلامى قرآن و سنت پيامبر (ص)، و اهل بيت (ع) بود. اما جنبه ديگر تمدن اسلامى، نه ابداع مسلمانان، بلكه ميراث به جاى مانده از تمدنهاى پيشين در قلمرو اسلام بود كه به دست مسلمانان توسعه و تكامل يافت و به رنگ اسلام درآمد. در طول دوران گسترش، فرايند جذب تمدنهاى گوناگون به تمدن اسلامى يا به تعبيرى اسلامى شدن تمدنها، ادامه يافت. ملتهايى كه اسلام را پذيرا گشتند به فرهنگ و تمدن خويش نيز رنگ اسلامى بخشيدند و خود را با ارزشها و اعتقادات اسلامى هماهنگ ساختند.

[1] . براى آگاهى بيشتر ر. ك. دايرة المعارف فارسى، واژۀ «فرهنگ»