پرسش:

سرچشمه‌هايى كه از آنها نام برده شد، تا چه اندازه ممكن است به انديشه‌هاى اصيل اسلامى آسيب رسانده باشد؟

4. انتقال علوم اسلامى به غرب‌

داستان انتقال دانش مسلمانان به مغرب زمين و تأثيرى كه اين دانشها بر نوزايى و شكوفايى علوم غربى نهاده، پيش از هر چيز به چند رويداد سياسى- نظامى بازمى‌گردد. عمده اين رويدادها، لشكركشيهاى مسلمانان به اسپانيا و سيسيل [1] و در مقابل، تهاجم اروپائيان براى تصرف سرزمين فلسطين در جنگهاى موسوم به صليبى است. اين تهاجمات متقابل، موجبات همجوارى و اختلاط مسلمانان با مسيحيان و يهوديان را فراهم ساخت و زمينه‌اى را فراهم آورد تا دانشمندان نيز در كنار نظاميان، به تعقيب هدفهاى علمى خاص خود بپردازند.

1. نقش جنگهاى صليبى‌

جنگهاى صليبى به يك دوره دويست ساله برخورد ميان مسلمانان و مسيحيان اطلاق مى‌گردد كه طى آن شمار بسيارى از اروپائيان با انگيزه آزادسازى بيت‌المقدس از چنگ مسلمانان، عازم سرزمين فلسطين گشتند. اروپائيان در اين سرزمين، با تمدنى بسيار فراتراز تمدن خودشان روبه‌رو گشتند؛ و آن دسته از ايشان كه از هوش بيشترى برخوردار بودند، در دوران حضورشان در فلسطين، با بخشى از ادبيات عرب آشنا گشتند و پس از احاطه بر آنها، مبادرت به شناساندنشان به كشورهاى خود كردند.

از جمله اين افراد مى‌توان به چهره سرشناسى چون آدلارد دوبث (hteb ed draledA) اشاره كرد «كه در پى سفرى به مشرق زمين و در دوره‌اى كه در اين سرزمين اقامت داشت (510- 537 ه)، تحت تأثير علوم اسلامى قرار گرفت. اين تأثير را مى‌توان هم در آثار اصلى خود او، كه به گونه‌اى چشمگير متحول شده است، ديد و هم در متونى كه او از نوشته‌هاى عربى به زبان لاتينى ترجمه كرده است. بنابراين آدلارد از نخستين مترجمانى بوده كه با آسيا تماس مستقيم داشته است.

[1] . سيسيل، ايتاليايى سيچيليا، در مآخذ اسلامى صقليه، جزيره‌اى خودمختار در ايتاليا؛ كرسيش پالرمو. (دايرة المعارف‌فارسى)